✍️ رضا قاسمپور

در گرگ و میش پنج‌شنبه ۲۳ بهمن ۹۹ با همدیاران از کرج به سوی شهر و دیار خویش بار سفر می‌بندیم. با جغور بغور (جیغیر بغیر) زنجان دوپینگ کرده و به سوی روستای تاریخی حاج سئیران در منطقه قره پشتلو راهی می‌شویم.

با گذر از فرودگاه و روستاهای مسیر وارد بخش #ارمغانخانه پایتخت #تعزیه ایران شده و سپس خرامان راهی آخرین روستای منتهی‌الیه زنجان محصور در بین کوه‌های به‌غایت زیبا و سحر انگیز می‌شویم.

🔻روستایی از اعماق تاریخ

روستای توریستی و تاریخی #حاج‌سئیران با قدمت بیش از دوهزار سال از سال ۶۲ از بخش کاغذکنان میانه منفک و به بخش ارمغانخانه زنجان ملحق شده است.
حاج‌سئیران دارای چهار دروازه طبیعی از چهار سو بوده و با توجه به فراوانی آب و حاصلخیز بودن زمین و همچنین قبور باستانی پیشااسلام و سایر شواهد بر روی شهری مدفون در دل زمین بنا شده است. به خاطر وجود آثار باستانی و زیرخاکی‌های فراوان شامل قلعه‌ها، تپه‌های باستانی، امامزادگان در حواشی روستا، حاج‌سئیران همواره مورد طمع سوداگران و غاصبان میراث فرهنگی است و صدها کنده‌کاری غیرمجاز حکایت از غارت میراث فرهنگی این سامان در غفلت مسئولین مرتبط می‌باشد.

🔻امامزاده شاهزاده محمد

حاج‌سئیران دارای حدود ۱۵۰ خانوار ثابت و حدود ۵۰ سکنه خانوار ییلاق قشلاقی است. به دلیل جذابیت‌های منطقه و آب و هوا و محصولات ارگانیک مهاجرت معکوس از شهر به روستا استارت خورده است. امامزاده شاهزاده محمد مهم‌ترین شاخصه توریستی منطقه و قبل از کرونا محوطه بزرگ و تاریخی آن سالانه پذیرای هزاران زوار از استانهای همجوار بوده است.

تصویر شهید والامقام روستا ربعلی مهری زینت‌بخش مسجد و امامزاده حاج‌سئیران است.

🔻کرامات خلیل بابا

خلیل‌بابا نام سیدی است که حدود ۳۰۰ سال پیش مدعی رؤیت یکی از امامان در خواب شده و در این رویای صادقه خبر از وجود امامزاده شاهزاده محمد در ورودی حاج‌سئیران داده می‌شود. روز بعد روستائیان با راهنمایی وی مزار مورد نظر را کشف و به مرور مکان یاد شده تبدیل به یکی از بقاع متبرکه منطقه و استان می‌گردد.
خلیل‌بابای عارف طبق وصیتش در قله کوهی به همین نام تدفین و به خاطر کراماتش تبدیل به زیارتگاهی برای محلی‌ها شده است و در گذشته نه چندان دور مردم متدین روستای اطراف در زمان خشکسالی برای استجابت دعای باران به مزار خلیل بابا متوسل می‌شدند.

🔻معادن هفت‌ گانه حاج‌سئیران

بیش از هفت منطقه این روستای زیبا به بهانه وجود معدن سنگ گرانیت از اوایل انقلاب مورد تاخت و تاز معدنکاران عمدتا غیربومی قرار گرفته است. امروز محصول فعالیت‌های عمدتا سوداگرانه معدنکاران به هم خوردن اکوسیستم منطقه و نابودی بخش عمده آب از مراتع، محصولات کشاورزی و حیوانات بومی و وحشی منطقه شده است.
معادن سنگ گرانیتی که معدن‌کاران نصفه نیمه در اطراف معادن روستا رها کرده و تراشه‌های معدن علاوه بر سد کردن مسیر تردد احشام و برهم زدن مسیر چشمه‌ها و رودخانه‌ها چون زگیلی ناچسب بر صورت زیبای حاج‌سئیران هستند.
متأسفانه طبق ادعای محلی‌ها مجوز سه معدن دیگر نیز در حال صدور بوده و تحقق این خبر نامیمون می‌تواند تیر خلاصی بر شگفتی‌های حاج‌سئیران باشد.

🔻آقای استاندار به ستوه آمده‌ ایم

به علت شاکی بودن اهالی از مجموعه فعالیت‌های سوداگرانه معدن‌داران و معدن‌کاران فعال منطقه پرونده شکایت و کشمکش در خصوص ادامه کار آنها روی میز مسئولین استانی می‌باشد.

در بازدیدی که از منطقه #گوموش‌بلاغی و سایر معادن رها و بلاتکلیف داشتیم آثار حفاری‌های متعدد غیرمجاز سوداگران زیرخاکی و همچنین فعالیت‌های غیرقانونی و نیمه‌کاره معدن‌داران آه از نهاد هر رهگذری بر می‌آورد.

🔻آسمان مخملین و گازی که نیست!

آسمان مخملین حاج‌سیران در سکوت شب‌های رازآلود این روستا، زیبایی منحصر به فردی داشته و می‌توان از کوهپایه‌های اطراف مانند #اوزاندی جهت رصد آسمان بی‌انتها بهره‌ها جست.

متأسفانه روستای حاج‌سئیران تنها روستای بدون گاز منطقه بوده و اهالی از نعمت شبکه سراسری گاز بی‌بهره هستند.

🔻جای نام‌های زیبای ترکی

زبان مردم منطقه قره‌پشتلو همانند سایر نقاط استان زنجان ترکی سلیس و شیوای زنجانی است. در اینجا نظری بر نام‌های زیبا و بامسمای ترکی که زینت‌بخش جای جای حاج‌سئیران زیبا می‌باشد می‌افکنیم:

آلما بولاغی، چاخماق کندی، گوموشچو بولاغی، تیرستان، اوزاندی، سلیمان بولاغی، اوغلان قیز، دوه داشی، قورد اولویان، سویوق بولاغ، خان وورولان، قاجار بولاغی، دئرمان قاباغی و….

🔹ضمن تشکر از مهندس دلیری بابت هماهنگی دیدار از روستای زیبای حاج‌سئیران، این یادداشت کوتاه تنها جستارگشایی برای طرح ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بکر منطقه قره‌ پشتلوی زنجان بوده و انشاالله با کمک صاحبان اندیشه تکمیل و تلطیف خواهد شد.