طی دو روز گذشته سامانه سرما بی‌سابقه‌ای وارد کشور شده و کاهش دما و بارش برف را برای بسیاری از نقاط ایران به همراه داشته است، برای کشوری مثل ایران که اغلب مناطق آن گرم و خشک است بارش چنین برفی به معنای ایجاد شرایط بحرانی است که می‌تواند سلامت هموطنان‌مان را تحت تاثیر قرار دهد.

بارش برف همواره برای همه جامعه نویدبخش شادی و نشاط است، اما گاهی کم‌توجهی به برخی نکات ضرروی می‌تواند تلفات جبران ناپذیری برای شما به همراه داشته باشد.

کفش و لباس مناسب را فراموش نکنید

زمین خوردن و شکستگی‌های احتمالی در فصل زمستان یکی از شایع‌ترین حوادث فصل سرما است لذا توصیه می‌شود؛ برای جلوگیری از حوادث و گا‌هاً ضربه‌های ناشی از زمین خوردن، از مناسب‌ترین کفش‌ها استفاده شود، به طور مثال کفشی که کف آن عاج داشته باشد تــا هنگام راه رفتن تعادل فرد حفظ شود. این در حالیست که برخی افراد برای جلوگیری از زمین یا سرخوردن از انواع چکمه‌ها و کفش‌های پاشنه بلند یا (بوت) استفاده می‌کنند که پوشیدن این نوع کفش‌ها توصیه نمی‌شود.

چند نکته ضروری برای مناطق پر برف

با ورود موج جدید سرما، احتمال گیر افتادن در برف و سرما وجود دارد و پس بهتر است آمادگی لازم برای مواجهه با این مشکل را داشته باشید؛ پیش از هر چیز از پر بودن باک بنزین خودرو و داشتن نمک، ماسه و بیلچه برف‌روبی اطمینان پیدا کنید.

خودروی شما باید آمادگی لازم برای فعالیت در دمای پایین را داشته باشد پس ضدیخ را فراموش نکنید و عملکرد بخش‌های مختلف خودرو به خصوص سیستم گرمایشی را ارزیابی کنید.

توجه داشته باشید که علائم لرزش غیرقابل کنترل، از دست رفتن حافظه، اختلال در جهت یابی، لکنت، خواب‌آلودگی، بی‌حسی و رنگ پریدگی می‌تواند به معنای یخ زدگی و بروز خطر جدی باشد، در این شرایط باید مصدوم را با محل گرم منتقل کنید و به دنبال پزشک باشید.

اگر در محل زندگی شما سابقه گیر افتادن در برف وجود دارد بهتر است مواد غذایی و لباس کافی به همراه داسته باشید و از خوردن کافئین اجتناب کنید؛ بی‌توجهی به جریان هوای اتاق هم می‌تواند مشکل ساز شود.

نکات ضروری برای مسافران گیر افتاده

در صورتی که هنگام مسافرت در جاده گیر افتادید بهتر است بعد از تماس با نیرو‌های امدادی، داخل خودرو منتظر بمانید و چراغ‌ها را روشن نگه دارید. در هر ساعت ۱۰ دقیقه موتور و بخاری را روشن کنید تا خودرو گرم بماند.

اگر لباس گرم یا پتو به همراه دارید بهتر است ان را داخل خودرو نگه دارید، نه صندوق عقب تا در صورت لزوم از ان استفاده کنید؛ استفاده از پرچم روی انتن یا لبه شیشه میتواند باعث شود نیرو‌های امدادی سریع شما را پیدا کنند.

برف موجود در لوله اگزوز را مرتب پاک کنید؛ نرمش کنید تا بدنتان گرم بماند، به نوبت بخوابید، در صورتی گه پناهگاهی اطراف شما وجود ندارد داخل خودرو بمانید و در صورت تمام شدن بنزین لاستیک زاپاس خودرو را اتش بزنید.

خوردن برف چه بلایی بر سرتان می‌آورد

در اغلب موارد بارش برف ما را به یاد تفریحات زمستانی، آدم برفی و حتی خوراکی‌های سنتی که با برف ساخته می‌شد می‌اندازد، اما زندگی شهر نشینی ماجرا را کمی متفاوت‌تر کرده است.

میزان آلودگی و آلاینده‌های موجود در هوا باعث شده است تا برفی که در نهایت به می‌رسد چندان پاکیزه نباشد؛ دانه دانه برف‌ها برای رسیدن به زمین از میان هزاران ذره معلق در هوا می‌گذرد و چند تایی از آن‌ها را با خود همراه می‌کند که ورود ان‌ها به بدن می‌تواند مشکلت متعددی را به همراه داشته باشد.

خدیجه رحمانی، متخصص تغذیه در این‌باره گفت: برخی افراد تمایل به خوردن برف دارند، اما برف حاوی یکسری آلودگی‌هایی است که قابل دیدن نیست و به مراتب می‌تواند مصرف این برف‌های آلوده تعداد باکتری‌های مفید دستگاه گوارش را از بین ببرد و باعث بروز التهاب‌های شدید ریفلاکس معده و همچنین گاستریت شود.

وی افزود: با ورود میکروب به دستگاه گوارش مواد مغذی در بدن به راحتی جذب نمی‌شود و همین امر می‌تواند خاطرات جبران ناپذیری را برای افراد رقم بزند.

رحمانی بیان کرد: امروزه هوا، به دلیل وجود آلاینده‌های خودرو‌ها، سرب و ذرات معلق مانند گرد و غبار یا غبار‌های شناور، انواع سولفات‌ها، نیترات‌ها، جیوه و حتی مواد حشره کش‌های شیمیایی آلوده شده است، لذا ترکیب این موارد با برف و باران اسیدی خواهد بود و می‌تواند برای افراد مضر باشد.

این متخصص تغذیه بیان کرد: خوردن چنین برف آلوده ای، می‌تواند زمینه ساز بروز بسیاری از بیماری‌ها باشد. برف آلوده برای کسانی که به بیماری خطرناکی مبتلا هستند مانند کودکان و سالمندان (گروه حساس) منجر به مرگ آن‌ها می‌شود. همچنین خوردن برف باعث یخ زدگی لب‌ها و یبوست و حتی ایجاد خلل در دستگاه گوارش می‌شود.

قاتل خاموش از راه می‌رسد

یکی از حوادث شایعی که رابطه مستقیمی با میزان کاهش دما دارد میزان گاز گرفتگی است؛ هر ساله تعداد زیادی از هموطنانمان به دلیل نصب نامناسب دودکش، استفاده از وسایل غیر استاندارد، بی‌دقتی در بررسی کلاهک دودکش و … جان خود را از دست می‌دهند.

مجتبی خالدی رئیس اورژانس تهران گفت: آمار مرگ خاموش با گاز منوکسید کربن هرساله رو به افزایش است، به طورکلی آمار ۹ ماهه ۹۸ در استان‌های آذربایجان_شرقی (آمار ۲.۵ برابر شده)، یزد، گیلان، مرکزی، گلستان نشان از افزایش مرگ و میر و مسمومیت ناشی از این گاز را در این استان‌ها می‌دهد.

او افزود: استان‌هایی که آمار مرگ خاموش ۹ماهه۹۸ آن‌ها نزدیک آمار سال۹۷ است و احتمالا در آمار ۱۰ماهه توانسته از آمار سال۹۷ پیشی گرفته و بحرانی شده باشد استان‌های آذربایجان غربی، کرمانشاه، کردستان و ایلام است.۵۰٪ آمار مرگ خاموش ناشی از گاز منوکسید کربن برای ۳ ماهه زمستان است. این در حالیست که آمار مرگ و میر طی سال گذشته ۴۸٪ سهم زمستان بوده است.

محمد اسماعیل مطلق مشاور معاون بهداشت در امور خطر کاهش و بلایا نیز گفت: هر ساله با شروع فصل سرما در جهان خبر‌های تلخی از مرگ و مسمومیت افراد بر اثر استشمام گاز کربن مونوکسید منتشر میشود، اما افراد می‌توانند با رعایت یکسری نکات ایمنی از بروز مسمومیت جلوگیری کنند و به افرادی که دچارمسمومیت شده اند کمک‌های اولیه ضروری ارائه دهند.

او افزود: تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما ۲۵۰ برابر بیش از اکسیژن است، لذا با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق، به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن رسانی به بافت‌های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می‌کند که به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید مورد توجه قرار نگیرد.

او ادامه داد: با قرار گرفتن در یک محیط بسته و استنشاق مقدار فراوان گاز مونوکسید و یا جذب آن از راه پوست، ماده خطرناک گاز مونوکسید کربن وارد جریان خون شده و به جای اکسیژن وارد ارگان‌های حیاتی بدن از جمله قلب، مغز و شش‌ها و باعث مرگ افراد میشود.

مطلق بیان کرد: مسمومیت با گاز کربن مونوکسید برای نوزادان، زنان باردار، افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی، چون آمفیزم و بیماران قلبی بسیارخطرناک است و حتی تنفس درصد بسیار کمی از این گاز میتواند به سلامت آن‌ها آسیب برساند.

مشاور معاون بهداشت در امور کاهش خطر و بلایا متذکر شد: گاز مونوکسید کربن CO گازی بی رنگ و بی بو است و بیشتر افراد در ابتدا انتشار این گاز را احساس نمی‌کنند. به طورکلی عمده‌ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است و همچنین در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی علی الخصوص در محیط‌های در بسته و فاقد اکسیژن تولید می‌شود.

او تصریح کرد: استفاده از آبگرمکن یا بخاری‌های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش و یا دودکش‌های بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می‌دهند. همچنین از جمله خطرناکترین منابع تولیدات این گاز می‌توان به اجاق گاز، آبگرمکن، چراغ‌های گازی خوراک پزی، دیزل‌های تولید برق خانگی در زمان قطع برق، بخاری گازی، شومینه و حتی روشن بودن خودرو درمحیط بسته پارکینگ خانه اشاره کرد

او بیان کرد: درصورت الزام استفاده از وسایل گرمایشی از وجود راه تهویه ایمن و استاندارد، دودکش از جنس بدنه و کلاهک H شکل که مورد تایید است استفاده شود.

مطلق گفت: هر وسیله گرمازای سوختنی که به نحوی با سوخت‌های فسیلی نفت، گاز، ذغال سنگ کار کند می‌تواند سبب تولید گاز مونوکسید کربن شود، از بخاری‌های مستعمل و فرسوده بدون دودکش یا دارای دودکش نامناسب و غیر استاندارد استفاده نشود، استفاده از بخاری‌های بدون دودکش به هیچ وجه از تولید گاز مونوکسید کربن جلوگیری نمی‌کند.

او درباره علائم مسمومیت با گاز گفت: از جمله مهم‌ترین نشانه‌های مسمومیت با گاز مونوکسید کربن سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و احتماالً درد شکمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغما است. مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست ندهد ممکن است دچار نواقص عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغز میشود. مسمومیت شدید با این گاز نیز میتواند کشنده باشد

تیر دانه‌های برف به چشمتان نرود

برف کوری یکی از آسیب‌های شایع چشمی در هنگام بارش برف است، پیش از هر چیزی برای جلوگیری از این پدیده از عینک آفتابی استفاده کنید. افرادی که بدون عینک آفتابی در معرض برف یا یخ به خصوص در نواحی قطبی و یا ارتفاعات قرار می‌گیرند دچار اختلالاتی در چشم می‌شوند که آن را برف کوری معروف می‌نامند.

درد و قرمزی چشم‌ها، ترس از نور، احساس جسم خارجی در چشم‌ها، تورم پلک‌ها و کاهش بینایی از علائم برف کوری هستند و حتی اگر فردی حتی به مدت ۲۰ دقیقه بدون عینک آفتابی در ارتفاعات و در محیطی که برف تازه باریده قرار بگیرد ممکن است به این عارضه دچار شود.

علت برف کوری را انعکاس اشعه ماورای بنفش از سطح برف و یخ است؛ برف تازه تا ۸۰ درصد اشعه ماوراء بنفش را منعکس می‌کند و علائم آن حدود ۶ تا ۱۲ ساعت بعد بروز می‌کند؛ به علاوه استفاده از عینک در هوای ابری نیز توصیه می‌شود؛ چرا که امواج ماوراء بنفش از ابر‌ها هم عبور می‌کنند.

کاهش بینایی ناشی از برف کوری اغلب موقت است و به ندرت به کوری دائمی منجر می‌شود و علائم چشمی حدود ۱۸ تا ۲۴ ساعت بعد بهبود پیدا می‌کند.

توجه به تمام نکات ضروری برای مواجهه با سرما می‌تواند کاهش احتمال بروز آسیب در این شرایط را به همراه داشته باشد؛ تمام اورگان‌های خدمت رسان از جمله اورژانس کشور برای این شرایط جوی الام آمادگی کرده‌اند، اما توجه به موارد فوق می‌تواند شما را از بروز حادثه و اسیب به دور نگه دارد.