✍️ رضا قاسم پور

عصر جمعه ۲۰ مرداد ۱۴۰۲ در معیت “هیات مدیره کانون حقوق شهروندی البرز” برای تهیه خبر و بازید از فرونشست و رانش زمین در خط ۴ حصار کرج عازم محل حادثه می‌شویم.

به روایت اهالی محل، حوالی ساعت ۴ صبح ۱۹ مرداد فرونشست و رانش زمین باعث تخریب چهار واحد مسکونی و یک باب مغازه مشرف به کمربندی جنوبی شده است‌. خوشبختانه این حادثه تلفات جانی نداشته ولی باعث قطع حامل‌های انرژی برای بیش از ۶۰ خانوار و همچنین بی خانمانی چندین خانواده شده است.

چرایی و چیستی حادثه

با توجه به شواهد و قرائن و همچنین مصاحبه شورایاران و اهالی زیان دیده دلیل فرونشست و رانش زمین، خاکبرداری‌ های غیر اصولی شهرداری از تتمه کوهپایه مشرف به کمربندی و نتیجتا تضعیف مقاومت بناهای غیرمجاز ساخته شده روی تپه مشرف به جاده در ادوار مختلف بوده است‌.

گر چه شهرداری با ساخت دیوار بتنی سعی در تقویت استقامت تپه مشرف به جاده کرده ولی جاری شدن آب‌ های سطحی و فاضلاب بنیه خاک را شل کرده و نهایتا حادثه فرونشست و رانش در چندین نوبت اتفاق افتاده است.

دو روایت متضاد مردم و مسئولین

مسئولین دست اندرکار عمدتا با یک جمله معترضه “ساخت و ساز غیرقانونی و بدون مجوز در منطقه” سعی می‌کنند سر ته حادثه را بند آورده و مسئولیت مدنی حادثه را به دوش مردم حواله نمایند. در عوض مردم نیز یکدست و هم‌صدا خاکبرداری غیر اصولی و همچنین رها بودن فاضلاب و سست کردن مقاومت خاک و اهمال مسئولین و عدم توجه به هشدارهای مکرر شفاهی و مکتوب مردم را باعث و بانی حادثه معرفی می‌کنند.

?یکی از اهالی که علاوه بر خانه سوپر مارکتش نیز کامل تخریب شده با صدای لرزان و گرفته توام با ناله و فغان می‌گوید: هزاران نفر ساکن تپه‌ های الله اکبرند اگر ساخت و سازها غیر قانونی است چرا دولت آب، برق، گاز، تلفن و سایر امکانات شهری را به ما داده است؟

?خانم میانسالی که از زمین و زمان شاکی بوده و ما را با خبرنگاران صدا و سیما اشتباه گرفته با پرخاش می‌گوید: خانه ما صد در صد ویران شده و دیشب جلو خانه چادر زده‌ایم تکلیف ما چیست؟ الان نه چیزی برای خوردن داریم نه سر پناهی برای ماندن

?یکی دیگر از اهالی با صدای بلند می‌گوید: ساعت چهار صبح حادثه رخ داده است ما ده‌ ها بار به مسئولین و نهادهای مرتبط زنگ زده و درخواست کمک کردیم ولی متاسفانه تنها آتش نشانی، پلیس و اورژانس به موقع در محل حاضر شدند بقیه نهادهای مرتبط بعد از ساعت ۸ صبح کم کم سر و کله‌ شان پیدا شد.

? پیرزنی جهاندیده نیز به خبرنگار ما می‌گوید: در دو روز گذشته برخی از مسئولین در منطقه حاضر و عکس سلفی گرفته و بی توجه به مردم آسیب دیده رفتند به قول شاعر کنون تنها علی ماندست و حوضش چشم ما روشن…

پیگیری‌ های کانون حقوق شهروندی

پس از بازدید میدانی و مصاحبه با اهالی زیان‌ دیده بلافاصله با مسئولین مرتبط تماس برقرار می‌کنیم تا شاید بتوانیم اندکی از درد و آلام مردم حادثه دیده بکاهیم. برای اسکان خانواده‌ های آواره با حجرگشت مدیرکل و نورمحمدی رئیس ناحیه ۱ تماس گرفته و درخواست آماده سازی مدرسه قلمچی در بالای تپه‌ های الله اکبر را می‌کنم هر دو مدیر بلافاصله جوابگو بوده و به دلیل نبود امکانات در مدرسه قلمچی مدارس آماده و امکانات دار تزکیه عظیمیه را برای اسکان موقت پیشنهاد می‌کنند. نکته قابل تامل وجود چندین مسجد و حسینیه (با چراغ های روشن و درب‌های بسته به روی مردم) در حوالی منطقه حادثه دیده می‌باشد.

چه باید کرد؟

کلانشهر کرج میزبان سالانه حداقل صدهزار نفر از هموطنان و اتباع افاغنه می‌باشد به دلیل سخت شدن شرایط زندگی در تهران بخش مهمی از سرریز پایتخت نیز کرج را نشانه رفته است.

اسکان سیل مهاجران در کرج در حال تبدیل شدن به معظلی جدی بوده و باعث سونامی حاشیه نشینی و فوران آسیب‌های چندلایه اجتماعی است‌.

یکی از مظاهر سیل مهاجران وجود ساخت و سازهای بی قاعده و بی ضابطه در گوشه و کنار شهر (همانند تپه‌ های الله‌ اکبر) و بدتر از آن رشد سرطانی فردیس به عنوان کوچک‌ ترین و متراکم‌ ترین شهر و شهرستان کشور می‌باشد.

پیشنهاد می‌شود استاندار البرز معاونت “مهاجرت و اسکان” راه‌ اندازی کرده و ضمن تجمیع امور مربوط به این معظل از پراکنده‌ کاری، موازی‌ کاری و اقدامات سلیقه‌ ای جلوگیری کرده و سیل مهاجران را مدیریت و ساماندهی نماید.