به گزارش کرج رسا، پشه آئدس شبیه پشه های معمولی با لکه های سفید روی پاها و بدن است که می تواند ویروس چهار بیماری تب دانگ، چیکونگونیا، تب زرد و زیکا را منتقل کند. این پشه بر عکس سایر پشه ها روز گز است و در طلوع و غروب آفتاب بیشترین فعالیت خونخواری را دارد. این پشه می تواند در هر ظرفی (حتی پوست میوه، برگ های روی زمین، شیارهای درختان ) که مقداری آب به اندازه یک قاشق غذاخوری آب جمع شود تخم گذاری کند مانند لاستیک و تایرهای مستعمل، قوطی کنسرو، درز بین کاشی و سرامیک، چاله و گودال، ظروف آب حیوانات و…

این پشه با نیش زدن فرد بیمار ناقل این ویروس ها شده و با تخم گذاری این ویروس ها را به نسل های بعدی خود منتقل می کند. انسان از طریق نیش زدن پشه آلوده، به این بیماری ها مبتلا می شود. احتمال انتقال از انسان به انسان در موارد نادر از طریق انتقال خون و پیوند اعضاء وجود دارد.

بیماری تب دانگ در اکثر مواقع بدون علامت یا با علائم خفیف است که ۴ تا ۱۰ روز بعد از گزش پشه ظاهر می شود و در عرض یک هفته بهبود می یابد : تب، سردرد شدید، درد شدید مفاصل، استخوان ها و عضلات، درد پشت چشم، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ و بثورات پوستی. در موارد شدید بیماری ممکن است خونریزی از لثه و بینی داشته باشیم.

درمان بیماری

استراحت کافی، مصرف مایعات فراوان، برای تسکین درد فقط از استفامینوفن استفاده شود. از مصرف داروهایی مانند ایبوبروفن، آسپرین، ژلوفن، نوافن، دیکلوفناک، ناپروکسن، مفنامیک اسید خودداری شود زیرا می توانند خطر خونریز ی را افزایش دهند.

 راه های پیشگیری از تب دانگ

1. از بیرون رفتن در ساعات پرگزش روز (صبح زود و هنگام غروب آفتاب) اکیدا پرهیز کنید.
2. لباس های رنگ روشن، غیر چسبان، آستین بلند و شلوار بلند و جوراب بپوشید.
3. بر روی مناطقی از پوست که با لباس پوشیده نمی شود از فرآورده های دافع حشرات تایید شده و استاندارد استفاده کنید.
4. از خوابیدن در فضای باز پرهیز کنید (چه شب و چه روز) و پنجره های داری توری باشد و در صورت لزوم به خوابیدن در فضای باز حتما از پشه بند استفاده کنید.
5. بهترین راه برای محافظت از کودکان نصب توری بر روی کالسکه و استفاده از لباس های پوشیده و بلند است.

در صورت بروز علائم تب یا سایر علائم بیماری تب دانگ، بلافاصله به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنید و سابقه سفر خود را به پزشک حتما ذکر کنید .

راه های پیشگیری از استقرار و کاهش جمعیت پشه آئدس در محل زندگی

نقش هر فرد در مقابله با آئدس و بیماریهای قابل انتقال توسط این پشه، از طریق پاکسازی هفتگی محل های تولید مثل پشه آئدس و به قرار زیر است :

1. ظروف محل جمع آوری آب را خالی نموده، پاکسازی و شست و شو نمایید و پس از پر کردن مجدد از بسته بودن درب آنها اطمینان حاصل کنید .
2. گلدان ها، زیر گلدانی ها و ظروف آب حیوانات را تمیز کرده و آب آن ها را تعویض کنید .
3. ناودان ها و راه آب ها را تمیز کنید .
4. هر نوع وسیله ای که امکان تجمع آب در آن وجود دارد را در محل مسقف نگهداری کنید .
5. حتی درب یک بطری، برگ روی زمین و پوست میوه هم می تواند میزان آب کافی برای تولید مثل پشه آئدس را فراهم سازد .
6. جمع آوری مناسب زباله ها و نخاله ها باعث از بین بردن مکان مناسب تولید مثل پشه آئدس می شود .
7. از سطل های زباله درب دار استفاده شود .
8. از ریختن زباله شامل قوطی کنسرو، بطری آب و ظروفی که در آنها آب جمع می شود در محیط بیرون جدا خودداری کنید .
9. با بهسازی محیط از باقی ماندن کمترین میزان آب ( بین کاشی، چاله آسفالت، راه گذر آب و … ) جلوگیری کنید چون بهترین مکان برای تجمع و تخم گذاری آئدس می باشد .

در این راستا معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی البرز “بسیج اجتماعی #البرز_پاکیزه ” در دستور کار خود قرار داده است. از همشهریان عزیز می خواهیم با پیوستن به این بسیج اجتماعی و همکاری با ارگان های ذینقش، گامی مؤثر در از بین بردن زیستگاه های احتمالی این پشه در استان برداشته شود.

در حال حاضر در ۶ استان کشور پشه آئدس مهاجم صید شده است و با توجه به مراقبت های حشره شناسی متوالی که در سه مبدا ورودی استان ( فرودگاه پیام، ترمینال شهید کلانتری و راه آهن کرج ) انجام می شود تا این تاریخ حضور این پشه در استان تایید نشده است. همچنین در خصوص بیماران شناسایی شده تب دانگ در کشور خاطر نشان می شود از ابتدای سال تا تاریخ ۲۴ مرداد ماه تمامی موارد (به جز ۲۲ نفر ساکن بندر لنگه و چابهار)  سابقه مسافرت به کشورهای آلوده به ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس را داشتند و تا این لحظه فقط بندر لنگه و چابهار انتقال محلی ( بدون سابقه مسافرت ) را گزارش داده اند .و یک مورد فوت که وارده از کشور امارات بوده است. در البرز با توجه به مراقبت های انسانی صورت گرفته و تست های تشخیص سریع تب دانگ انجام شده تا کنون مورد مثبت تب دانگ گزارش نشده است.

واحد پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر

معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز