✍️ رضا قاسم پور

در غروب کرونایی در شهری غریب و ۷۲ ملتی زنگ موبایلم به صدا در می‌آید، آن طرف خط استاد ناظر شرفخانه‌ای شاعر و عارف سه‌زبانه ساکن کرج است. دعوتم می‌کند به منزل مهندس فاضلی شاعر، نویسنده و فعال فرهنگی_اجتماعی بروم.

در منزل شکیل و صمیمی مهندس فاضلی (شهردار اسبق هشترود) عصر شعر خودمانی را آنقدر کش می‌دهیم تا به شب شعر همراه با شام مبدل گردد!
خلاصه جای دوستان خالی دلی از غذای روح و جسم در می‌آوریم…

? نگاهی به کلیات اشعار نادر فاضلی

مهندس نادر فاضلی متولد ۱۳۳۶ هشترود آذربایجان شرقی است. وی پس از کسب تحصیلات ابتدایی و متوسطه در آذربایجان نهایتا از سال ۱۳۵۴ در بلدیه تهران به کار مشغول شده و تحصیلات عالیه خود را به فلسفه و الهیات تغییر جهت می‌دهد. وی تجربیات عرفانی و برداشت‌های فلسفی خود را در زبان فارسی و ترکی در قالب‌های شعری همچون غزل، قصیده، مثنوی و ژانرهای دیگر شعری مکتوب نموده و در سال ۱۳۹۴ کلیات شعری وی با مقدمه حجت الاسلام قادر فاضلی و مهندس اکبر حمیدی (علیار) به چاپ می‌رسد.

دیوان وی مشتمل بر دو بخش فارسی و ترکی بوده و مهم‌ترین ویژگی آن توجه به مسائل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی روز و همچنین تحولات دنیاست. جهت تبرک هم که شده در اینجا بندی از مجموعه #قتیل_تفرقه را که زبان حال مردم جنگ زده افغانستان می‌باشد با هم مرور می‌کنیم:

تا کجا ای خاک پاکان تا کجا
این همه ذلت به سامانت روا
بر دیارت گرگ گشته گله‌بان
رهزنان در شهرتان شد پاسبان
تا کجا شیطان تو را باشد رفیق
تا کجا ایمان ز تو بر جان حریق
تا کجا پتیاره دیوت رهنما
تا کجا غافل ز گفتار خدا
ای قتیل تفرقه بهر خدا در خود بیا…

بخش دوم دیوان فاضلی اشعار و سروده‌های ترکی وی می‌باشد. اشعار ترکی وی نیز حاوی مضامین سیاسی-اجتماعی و اعتراض به نا به سامانی‌ها و بعضا گریزی به گذشته و حسرت‌های نوستالژیک می‌باشد.

دو بند از اشعار ترکی شاعر را باهم زمزمه می‌کنیم:

سینه‌م جوشوب سوزه گلدی
غم میسماری اوره‌ک دلدی
ناکیشی ایله دونیا الدی
قویوم قاچیم هارا داغلار؟

آسلان‌لارین قولو باغلی
قهرمان‌لار سینه داغلی
گرفتاریق سوللو ساغلی
گؤر سو چیخیب هارا داغلار…

مهندس فاضلی علاوه بر ژانرهای مختلف شعری، نظیره‌ای ۹۹ بندی با الهام از “حیدر بابایه سلام” استاد #شهریار سروده است که در جای خود جالب توجه می‌باشد.

? جبر و اختیار در مثنوی مولوی

حجت الاسلام قادر فاضلی اندیشمند علوم اسلامی ساکن شهر مقدس قم بوده و پای ثابت شبکه های بین‌المللی همچون سحر می‌باشد. وی در کنار تحصیل و تدریس علوم و  معارف اسلامی در حوزه و دانشگاه سر و سرّی نیز با شعر و شاعری و عالم پر رمز و راز ادبیات دارد.

یکی از آثار چاپ شده ایشان بررسی مسئله جبر و اختیار و قضا و قدر در آثار ملای رومی است.

فاضلی در مقدمه کتاب، ضمن اشاره به قدمت بلند مباحث جبر و اختیار در جوامع مختلف انسانی به پیچیده بودن آن اذعان می‌کند و در رساله خود در تلاش است تا به تبیین ابعاد چند لایه مسئله جبر و اختیار در کتاب مثنوی معنوی مولانا بپردازد.

وی در پایان مدعی است که اگر کسی تمام اشعار مولوی در خصوص جبر و اختیار را استخراج و در ترازو بگذارد، به این نکته خواهد رسید که مولانا نه جبری بوده و نه اختیاری، بلکه پیرو مکتب حد وسط و اعتدال می‌باشد.

حجت الاسلام فاضلی برای اثبات استدلال و استنتاج خود شواهد و مثال‌های فراوانی از مثنوی معنوی به نمایش می‌گذارد.