واکسن فایزر قرار است سرانجام وارد شود، اما به‌گفته وزیر بهداشت ۲ میلیون دوز از این واکسن که به‌زودی وارد کشور می‌شود فقط مختص واکسیناسیون زنان باردار است. پیش از این، تزریق واکسن‌های مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی برای مقابله با کووید-۱۹ به زنان باردار محل مناقشه شده بود تا سرانجام با انجام مطالعات گسترده مشخص شد تزریق واکسن از نزدن آن کم ضررتر است. به این ترتیب بود که اجازه تزریق واکسن به مادران باردار داده شد، اما حالا مشخص شده است که واکسن فایزر نه‌تنها باعث ایجاد ایمنی مناسب در بدن مادر می‌شود، بلکه از طریق بند ناف این ایمنی به جنین نیز منتقل می‌شود.

طبق مطالعه‌ای که در مجله پزشکی زنان و زایمان در آمریکا منتشر شده است، زنان بارداری که با واکسن کووید-۱۹ مبتنی بر پلتفرم mRNA واکسینه شده‌اند، سطح بالایی از آنتی بادی را به فرزند خود نیز منتقل کرده‌اند.

جواب مثبت: صددرصد

این مطالعه روی ۳۶ نوزاد تازه متولد شده از مادران واکسینه شده با واکسن فایزر یا مدرنا انجام شد. هدف این تحقیق اندازه‌گیری میزان آنتی بادی در خون بند ناف بود با تمرکز بر تشخیص این که ایمنی حاصل عفونت طبیعی بوده است یا واکسن. نتیجه این مطالعه مشخص کرد که همه ۳۶ نوزاد، آنتی بادی مناسبی برای مقابله با کووید-۱۹ داشتند.

اشلی رومان، متخصص زنان و زایمان و یکی از نویسندگان این مطالعه می‌گوید: ما چنین چیزی را پیش‌بینی نمی‌کردیم. انتظار داشتیم تنوع بیشتری در نتیجه ببینیم. این داده‌ها می‌تواند به تشویق مادران بیشتری برای واکسینه شدن در دوران بارداری کمک کند. تنها ۳۰ درصد از زنان باردار بین ۱۸ تا ۴۹ ساله طبق داده‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها واکسینه شده‌اند که این برخلاف شواهد در حال رشد از میزان ایجاد ایمنی در زنان باردار است.

با توجه به این که اندازه نمونه‌های این مطالعه کوچک بود، تیم تحقیقاتی در حال بررسی گروه بزرگ‌تری هستند و هدف اصلی آنها این بار تخمین میزان ماندگاری ایمنی در بدن نوزاد پس از تولد است. رومان می‌گوید: ما این داده‌ها را نسبتا زود منتشر کردیم چرا که یک یافته بی‌نظیر بود و پیامدهای مراقبتی مهمی دارد. هم‌اکنون ما به همه باردارها توصیه می‌کنیم که واکسن خود را به خاطر فواید مادرانه مهمی که دارند، دریافت کنند.

تحقیق گسترده‌تر

مؤسسه بهداشت ملی مطالعه‌ای را به تازگی با نام MOMI-VAX آغاز کرده است که به میزان اندازه‌گیری آنتی بادی در مقابل کووید-۱۹ که در بدن افراد واکسینه شده طی بارداری می‌ماند، می‌پردازد. همان محققان به ارزیابی آنتی بادی‌های تولید شده از واکسن به نوزاد از طریق جفت و شیر مادر می‌پردازند.

کمیته مشاوران واکسن مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها برای یک بررسی کلی روی ایمنی و اثربخشی واکسن هفته گذشته جلسه داشتند. آنها با جمع‌آوری داده‌های بیشتر در این زمینه، به نتیجه رسیدند که واکسن‌ها هیچ آسیبی به جنین وارد نمی‌کنند.

شرکت‌های فایزر و ‌بیوان‌تک نیز در حال انجام مطالعه‌ای درخصوص چگونگی تأثیر دوزهای واکسن آنها روی زنان باردار و جنین هستند. محققان این شرکت روی خون بندناف ۳۶ زن باردار کامل واکسینه مطالعه کردند تا میزان آنتی بادی پروتئین اسپایک یا سنبله که معمولا پس از واکسینه شدن یا ابتلا به کووید ظاهر می‌شود و همچنین پروتئین نوکلئوکپسید را که فقط پس از عفونت طبیعی کووید ظاهر می‌شود، اندازه‌گیری کنند. مطالعات پیشین فقط روی آنتی بادی اسپایک متمرکز بود.

در میان ۳۶ نمونه‌ای که محققان بررسی کردند، جواب ۳۱ مورد آزمایش آنتی بادی پروتئین نوکلئوکپسید منفی بود. به زبان ساده‌تر یعنی، ۳۱ زن باردار ایمنی را تنها از واکسن گرفته بودند.

لیندا اکرت، متخصص زنان و زایمان در دانشگاه واشنگتن می‌گوید: یافته‌ها نشان می‌دهد که میزان بسیار قابل‌قبولی از آنتی‌بادی در بند ناف موجود است. این دلیل دیگری است که نشان می‌دهد چرا زنان باردار باید واکسینه شوند. این انتخاب شخصی به زنان کمک می‌کند هم از خود و هم نوزادشان محافظت کنند.

عملکرد واکسن‌های mRNA در بدن زنان باردار

هر دو واکسن کووید-۱۹ که برای مادران باردار توصیه می‌شود هم‌اکنون واکسن‌های مبتنی بر پلتفرم mRNA است که از سوی ۲ شرکت ‌مدرنا و فایزر تولید شده است. واکسن‌های mRNA با استفاده از غشای چربی برای ارائه کد ژنتیک (mRNA) به پروتئین مخصوص موجود در سطح عامل بیماری زا عمل می‌کنند. سپس سلول‌های بدن از mRNA برای ساختن نسخه‌هایی از این پروتئین‌ها استفاده می‌کنند که سیستم ایمنی بدن با تولید آنتی بادی به آنها پاسخ می‌دهد. این عملکرد با تامین ایمنی باعث می‌شود تا بدن بعدها در مواجهه با ویروس، از خود محافظت کند.

سرویس اطلاعات تراتولوژی انگلیس، ارائه‌دهنده اطلاعات مبتنی بر شواهد در مورد خطر جنین پس از قرار گرفتن در معرض دارو و سایر سموم بارداری، می‌گوید که واکسن کووید -۱۹ نمی‌تواند باعث ایجاد بیماری در زن باردار یا جنین او شود. این به این دلیل است که آنها حاوی ویروس زنده SARS-CoV-۲ و یا ناقل‌های ویروسی که قابلیت تکثیر دارند، نیستند.

همشهری