می‌گویند در «اتفاق»، موضوعاتی هیجان‌انگیز با بیان چهره‌های شاخص حوزه‌های علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ورزشی روایت می‌شود و بیش از ۵۰۰ تماشاگر در استودیوی برنامه حضور دارند که آنها هم در روند برنامه مشارکت می‌کنند. به گفته عوامل سازنده در قاب این برنامه باید منتظر هر اتفاقی از جمله گفت‌وگو، بازنمایی اتفاقات شگفت انگیز دنیای علم و… باشیم. اتفاق، استندآپ هم دارد اما نه آن از گونه که پیشتر شناخته‌اید. در این برنامه چهره‌های شاخص حوزه‌های مختلف از تجربه و اتفاقی می‌گویند که تغییرات مهمی را رقم زده است. این برنامه شبانه به سفارش گروه اجتماعی شبکه سه سیما و با هدف سرگرمی همراه با آگاهی رسانی در صد‌قسمت ۷۵ دقیقه‌ای تولید می‌شود و با اجرای رضا رشیدپور روی آنتن می‌رود. برای دانستن جزئیات بیشتر با محمدرضا رضاییان، تهیه‌کننده و کارگردان و سیاوش صفاریان‌پور، دیگر کارگردان برنامه گفت‌وگو کردیم.

سرگرمی + آگاهی‌بخشی

محمدرضا رضاییان، تهیه‌کننده و کارگردان این برنامه که پخش برنامه «کتاب‌باز» به تهیه‌کنندگی او به تازگی پایان یافته است، در گفت‌وگو با جام‌جم بیان می‌کند: هنوز زمان دقیق پخش اتفاق مشخص نیست و به‌زودی اعلام می‌شود. او درباره شکل‌گیری ایده برنامه هم می‌گوید: شبکه سه علاوه‌بر برنامه‌های سرگرم‌کننده‌ای که روی آنتن دارد و مخاطبان با آنها ارتباط برقرار کرده‌اند، می‌خواهد جنس دیگری از سرگرمی که ضمن آن آگاهی‌بخشی هم برای مخاطب حاصل می‌شود را به برنامه‌هایش اضافه و به این شکل خوراک برای ذائقه‌های مختلف بینندگان را کامل‌تر کند. پیشنهاد اولیه براساس ساختار تد و تداکس و بیان تجربه‌های موفق بود. این موارد البته در دنیا برنامه تلویزیونی نیست و فقط ایده می‌دهند. ما هم این شیوه را صرفا به‌عنوان ایده اولیه درنظر گرفتیم و برنامه اتفاق به هیچ عنوان شبیه تد نیست. اساسا چنین محتوایی تاکنون در برنامه‌های موفق دنیا وجود نداشته است. در جهت تغییر ذائقه مخاطبان تمام تلاشمان را می‌کنیم تا آنها را با سرگرمی‌های علمی از جمله آزمایش و تجربه افرادی که در این حوزه فعالیت داشتند،‌ آشنا کنیم. سیاوش صفاریان‌پور، دیگر کارگردان این برنامه که تجربه ساخت و اجرای برنامه‌های علمی زیادی دارد، هم در این‌باره بیان می‌کند: این برنامه نمونه داخلی و فرنگی ندارد. ما به برنامه‌های گفت‌وگو محور عادت کرده‌ایم، اما اتفاق سعی دارد سبک جدیدی در برنامه‌سازی ایجاد کند. این برنامه مجموعه ارائه‌هایی از افراد است که روی صحنه اتفاق حاضر می‌شوند.

آنها ماجرایی را روایت می‌کنند که از دل یک اتفاق برمی‌آید یا اتفاقی را دربرمی‌گیرد. برنامه اتفاق مجموعه سخنرانی‌هایی است که شاید بتوان معادل استندآپ ساینس را برای آن در نظر گرفت. چهره‌های شاخص علم، فرهنگ، هنر و… روی صحنه می‌آیند و از خودشان و اتفاق‌هایی می‌گویند که می‌تواند جریان زندگی را دگرگون کند. در واقع صحنه اتفاق، صحنه حضور متخصصانی است که به زبان ساده و جذاب درباره ماجراهایی می‌گویند که در پیوند با زندگی ماست؛ اما ریشه در دنیای علم، فرهنگ، سیاست یا هر چیز دیگری دارد. این افراد شاهدان اتفاق بوده یا کسانی هستند که این اتفاق را ایجاد کردند. بیان تجربه، آزمایش‌های علمی، بازی‌های تعاملی که روی صحنه اتفاق می‌افتند از بخش‌های برنامه هستند. می‌توان گفت اتفاق صحنه هوش و خرد است. حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر تماشاگر در استودیو هستند که در برنامه مشارکت دارند.

صحنه‌گردانی رشیدپور

به گفته تهیه‌کننده برای انتخاب مجری مدت‌ها جلسه گذاشتند و بررسی کردند تا به انتخاب رضا رشیدپور رسیده‌اند. او بیان می‌کند: این برنامه به مجری توانمند نیاز دارد.

مجری – بازیگرها توانمندی‌های خوبی دارند که در برنامه‌های مختلف آن را دیدیم، اما مهارت صحنه‌گردانی مدنظر ما بود که هر کسی توانش را ندارد.

طرح را با آقای رشیدپور که مجری کارکشته هستند، در میان گذاشتیم. از ایده برنامه و تلاش برای تغییر ذائقه مخاطبان استقبال کردند و کار را شروع کردیم.

دیگر کارگردان برنامه هم می‌گوید: آقای رشیدپور یکی از تواناترین مجریان تلویزیون هستند و این صحنه نیازمند یک مجری دانا بود که بتواند صحنه‌گردان اتفاق‌ها باشد و هم‌تراز با چهره‌های شاخص ایران قرار گیرد. از این کارگردان در مورد لزوم تخصص علمی در اجرای این برنامه می‌پرسیم و او پاسخ می‌دهد: «اتفاق» برنامه تخصصی نیست.

یک برنامه عمومی علمی، فرهنگی و هنری است که سعی می‌کند به هر جای جهان سرک بکشد و از دلش نکات جذابی را بیرون بیاورد. چه کسانی این نکات جذاب را روایت می‌کنند؟ کسانی که عموما در فضای دانشگاهی دیده‌ایم. آنها راویان خوش صحبتی هستند و روی صحنه اتفاق ماجرایی شنیدنی را به زبان عمومی بیان می‌کنند. صحنه ما گاه جنایی و معمایی هم می‌شود.

یعنی مثلا یک کارآگاه، ماجرای جنایی را تعریف می‌کند. می‌شود گفت در اتفاق هر لحظه اتفاق‌های تازه می‌افتد. آقای رشیدپور با تجربه اجراهای متنوع و متعددی که دارند از پس آن برمی‌آیند.

جاذبه غافلگیری

صفاریان‌پور گاه از گفتن بعضی جزئیات خودداری می‌کند و می‌گوید می‌خواهند از جاذبه غافلگیری در این برنامه بهره ببرند. او بیان می‌کند: بسیاری از زوایای این برنامه شگفتانه است و برای همین نام آن را اتفاق گذاشتیم.

در زندگی هم پیوسته با حوادثی مواجه ایم که غیرقابل پیش‌بینی هستند. شیوه مواجهه ما با آن پدیده می‌تواند تعیین‌کننده آن اتفاق باشد. میان بچه‌های سردبیری برنامه، شوخی وجود دارد، می‌گوییم در این برنامه باید منتظر هر اتفاقی بود.

چهره‌محور نیستیم

با توجه به این که این روزها بسیاری از برنامه‌های تلویزیون برای جذابیت‌آفرینی به اولین و قدیمی‌ترین گزینه یعنی حضور چهره ها در قاب تصویرشان چنگ می‌زنند. رضاییان در این‌باره گفت: برنامه نه صرفا علمی و نه سلبریتی‌محور است. اتفاقات ویژه، آگاهی‌بخشی و «استندآپ ساینس» اساس آن را تشکیل می‌دهد. ما در این برنامه اتفاق‌ها و تجربه‌هایی که ارزش انتشار دارند را نشان می‌دهیم. در این میان ممکن است از چهره‌ها هم استفاده کنیم. صفاریان‌پور هم بیان می‌کند: ما در این برنامه با چهره‌های صاحب تجربه َآشنا می‌شویم. این فرد می‌تواند در هر حوزه‌ای فعالیت کند. تمام کسانی که روی صحنه حاضر می‌شوند جزو چهره‌های ممتاز اجتماعی و صدرحوزه کاری خود قرار گرفتند. شاید کمترین حضور، متعلق به چهره‌های معروف باشد. در واقع مخاطبان در این برنامه با جنبه دیگری از ایران آشنا می‌شوند. در کارنامه حرفه‌ای صفاریان‌پور برنامه‌های علمی بیش از هر گونه دیگری به چشم می‌خورد، اما اتفاق سراسر علمی نیست و به حوزه‌های متفاوتی سر می‌زند. او در این‌باره توضیح می‌دهد: این برنامه برای شبکه چهار تولید نشده است و باید با خاصیت شبکه سه همسو باشد. کار ما این است که مخاطب شبکه سه را راضی نگه‌داریم. هدف اصلی برنامه سرگرمی است و آن را می‌توان یک شوی تلویزیونی برای افزایش دانش و آگاهی دانست.

اتفاق کرونا

طراحی و پیش تولید پروژه تقریبا شش ماه زمان برده و کار در مرحله تولید است.رضاییان در این مورد می‌گوید: دو قسمت آن تصویربرداری شده است و قرار بود ضبط قسمت‌های بعدی ادامه داشته باشد که به‌خاطر کرونا فعلا دست نگه داشته‌ایم؛ به دلیل این که تعداد زیادی تماشاگر در استودیو حضور دارند و بخشی از برنامه را آنها پیش می‌برند. در این برنامه که بین ۷۵ تا صد دقیقه است، از استودیو خارج نمی‌شویم.