پیشینه پیاده راه ها در ایران و جهان

گرچه تاریخچه پیاده‌راه به قرن نوزده در آمریکا گره خورده، ولی جدی‌ترین پیاده‌راه ها محصول بازسازی اروپای مخروبه از جنگ جهانی دوم است.

امروزه شهرهای کپنهاک، ژنو و آمستردام در ساخت پیاده‌راه و مسیر دوچرخه در صدر قرار دارند.

یکی از پیاده‌راه‌های مهم اروپا، پیاده‌راه سه کیلومتری میدان استقلال استانبول ترکیه است. این پیاده‌راه جذاب مملو از نگارخانه‌ها، رستوران‌ها، کلوب‌های شبانه، بوتیک‌ها، فروشگاه‌های موسیقی، کتابفروشی‌ها، نگارخانه‌ها و سایر مکان‌های تفریحی و دیدنی است.

در ایران نیز در تهران و کلان‌شهرها جنب و جوش برای ساخت پیاده‌راه‌ها بالا گرفته است. گشتگاههای اطراف حرم رضوی و همچنین پیاده‌راه #تربیت_تبریز نمونه‌هایی از پیاده راه های ماست.

+ بیشتر بخوانید؛ ۷ خیابان کرج پیاده راه می‌شود

پیاده‌راه شهیر تربیت تبریز توسط شهردار وقت (محمدعلی تربیت) بر روی جادهٔ ابریشم (ایپک یولی) بنا شده و علاوه بر مختصات یک عابرگذر بیشتر اقلام پوشاک، لوازم آرایش، کیف و کفش، لوازم خانگی و… در آن عرضه می‌شود.

دامنه این پیاده راه ها کم کم به شهرهای متوسطی چون همدان (پیاده راه بوعلی) گسترده شده است.

چرایی و چگونگی پیاده راه ها

به دلیل وجود ترافیک و آلودگی‌های مختلف صوتی_بصری و زیست محیطی و همچنین سرعت و ماشینیزم فزاینده، انسان عصر ما هر روز تنهاتر می‌شود و سرزندگی، هویت، معنا، اصالت و آرامش روحی و روانی‌اش تهدید و تحدید می‌گردد.

یکی از راه‌های تسکین این مصایب رو به تزاید در زندگی مدرن شهری، فناوری معکوس ساخت و تعبیه پیاده راه های شهری است.

عابرگذر (پیاده راه) با هدف ارتقاء تعاملات فرهنگی اجتماعی، ایجاد جو اعتماد و همبستگی بین شهروندان منفرد و ناشناس، بازگشت سرزندگی شهری، افزایش صمیمیت، تجدید حیات مدنی، هویت‌بخشی، تبادل تجربیات و خاطره‌سازی و خلاصه مکانی برای پر کردن خلأهای حاصل از مناسبات مدرن شهری ساخته می‌شوند.

اگر یک روی سکه پیاده راه ها تسکین روحی و روانی با جلوگیری از هجوم بی امان ارابه های آهنی در مسیرهایی خاص باشد، روی دیگر سکه هویت بخشی، تجدید حیات مدنی و گسترش تعاملات اجتماعی با رعایت پرسپکتیو و سلسله مراتب بصری، مبلمان انعطاف پذیر با بهره گیری از مصالح مناسب با مدنیت بومی، نورپردازی مناسب در شب و پیوستگی و وحدت کلی است.

فلسفه پیاده راه

پیاده راه مکانی برای ماندن و اتاقی برای توقف موقت است، نه فقط محلی برای عبور بی احساس.

لذا برای متوقف کردن عابرین سراسیمه از ازدحام زندگی، باید جذابیت، امنیت، بهداشت، سرگرمی و نشاط و آرامش و دسترسی به پارکینگ‌ها و امکانات عمومی و مبادلات تجاری برای تحکیم رابطه شهروندی را دارا باشد.

پیاده راه باید حتی الامکان دارای محلی برای بازی کودکان، استراحت سالمندان، ملاقات افراد جهت تبادل تجربیات، دسترسی سهل و آسان به مترو، ایستگاه‌های اتوبوس و… جهت تحرک و پویایی و جذابیت توقف برای شهروندان باشد.

لزوم ساخت پیاده راه در کرج

کلانشهر کرج پس از انفکاک از استان تهران، عملاً فاقد زیر ساخت‌های لازم برای مرکزیت یک استان سه میلیونی بود.

از سال ۸۹ گرچه قدم‌هایی برداشته شده ولی هنوز با استانداردهای ملی گسلی عمیق مشهود است. مثلا در حوزه بهداشت و درمان یا آموزش و پرورش سرانه‌ها اصلا مطلوب نیست.

یکی از نقاط کار نشده در کرج بحث فقدان پیاده‌راه‌های مناسب و چند منظوره در مرکز شهر می‌باشد.

گرچه با ساخت پارک کنار گذر باغ سیب مشرف به چهارباندی مهرشهر، پارک خانواده، پارک تنیس و همچنین پارک باغستان غربی قدم‌هایی در این خصوص برداشته شده است، ولی به اذعان سید علیرضا موسوی روابط عمومی ساعی شهرداری هیچ کدام از این پروژه ها پیاده‌راه نبوده و با چهارچوبها و اسلوب‌های یک پیاده راه منطبق نیستند.

همچنین دکتر رسولی عضو هیات رئیسه شورا می‌گوید که در خصوص لزوم تأسیس پیاده‌راه در شورا بحث‌هایی صورت گرفته و تصمیماتی نیز اتخاذ گردیده است.

از شهردار منتخب و همچنین دوستان و همفکران شورای شهر انتظار می‌رود با مطالعه فلسفه تأسیس و الزامات و اقتضائات یک پیاده راه هزاره سومی در کلانشهر کرج، به فکر ساخت پیاده راه در نقاط استراتژیک شهر باشند.