✍ رضا قاسمپور

سهم استان البرز از جاده‌های کشور نیم درصد و سهم بار ترافیکش بیش از ۱۷ درصد است. این اعداد گویای درجه وخامت ترافیک به ویژه در اتوبان تهران کرج و البته جاده چالوس می‌باشد.

البته راه اندازی فاز به فاز اتوبان تهران_ شمال تا حدودی از بار ترافیکی جاده چالوس کاسته است گرچه افتتاح بزرگراه الغدیر مانع ورود گله‌ای خودروهای سنگین به تهران _کرج شده ولی افتتاح ادامه اتوبان همت نیز می‌تواند ترافیک اتوبان تهران_ کرج را روان‌تر نماید.

از طرفی هیچ شهری در ایران و شاید جهان نداشته باشیم که اتوبان بین شهری از وسط آن‌ شهر عبور کند این مسئله خود یکی از عوامل اصلی ایجاد ترافیک و آلودگی در کلانشهر کرج و هدر رفت میلیاردها ساعت از وقت هم‌وطنان پشت موانع ترافیکی بعضا کاذب می‌باشد.

در ادامه مطلب عوامل ایجاد ترافیک در داخل کرج را تورق می‌کنیم.

تصادفات داخل شهر

یکی از عوامل مهم ترافیک کرج مسئله تصادفات درون شهری است کرج رنگین کمان اقوام بوده و این گوناگونی چالش‌های جدی (فرصت‌ها و تهدیدات) را به همراه دارد یکی از تهدیدات ایران کوچک رانندگی سلیقه‌ای و پارتیزانی رانندگان کرج می‌باشد همچنین در حواشی تصادفات رانندگی معمولا تنش‌های پسا تصادف رانندگان نیز مشهود بوده و باعث تشدید اصل تصادف و نتیجتا راه‌بندان‌های طولانی می‌شود. از طرفی بیش از ۶۰ درصد از تصادفات استان البرز تصادف خودرو با عابر پیاده است که متاسفانه حدود ۱۶ درصد از این تصادفات فقط،در حوالی پل حصارک اتفاق می‌افتد.

خودروهای فرسوده و بی‌کیفیت

فرسودگی و همچنین  بی‌کیفیتی خودروهای تولید داخل از عوامل افزایش آلودگی، تصادفات درون‌شهری و نتیجتا متراکم شدن بار ترافیکی کرج هستند‌. افزایش شرکت‌ها و موسسات اسقاط خودرو با ارائه طرح‌های تشویقی و وام های بانکی موجب تسریع در جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروی با کیفیت خواهد شد.

با توسعه و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی فرسوده و جایگزینی خودروهای مستهلک و ایجاد مسیرهای ویژه حمل و نقل عمومی مثل BRT موجب کاهش تصادفات، تلفات، ترافیک، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا خواهد شد.حدود یک سوم از سه میلیون خودروی کرج فرسوده بوده و نقش به سزایی در افزایش بار ترافیکی دارند.

سازمان‌های مرتبط با ترافیک 

بیش از سی اداره، سازمان و نهاد در تصادفات و ترافیک شهری نقش و سهم ملموس دارند. پلیس، شهرداری، اداره کل راه، دانشگاه علوم پزشکی، اورژانس، آموزش و پرورش، هلال احمر، صداوسیما، بهزیستی و… نقش ویژه‌ای در این خصوص دارند‌. البته سهم و نقش پلیس پررنگ‌تر از بقیه می باشد.

حال سوال اینجاست که چه اقداماتی این ادارات در حیطه وظایف ذاتی خود انجام داده‌اند؟ نقش اداراتی چون آموزش و پرورش (در راستای آموزش و فرهنگ سازی)، اداره کل بهزیستی و شهرداری (در خصوص بهسازی معابر جهت تردد معلولین و افراد کم‌توان) چه بوده و تا چه اندازه محقق شده است؟

اصناف ترافیک‌ زا در کرج

بیش از ۴۰ صنف ترافیک‌ زا در کرج در حال فعالیت بوده و نقش پررنگی در ایجاد  ترافیک دارند. از جمله این مراکز میتوان به مراکز پزشکی و تجاری، شیرینی سراها، بستی فروشی‌ ها، مجتمع‌ های آموزشی عمدتا در مرکز شهر (تقاطع طالقانی تا میدان شهدا) می‌توان اشاره نمود.

نبود جای پارک کافی و تردد خودروها در نزدیکی این مراکز، پارک مورب و دوبله_ سوبله موحب پس زدن ترافیک در محل و تسری آن به خیابان‌های اطراف می‌شود.

حل این مسئله مستلزم آموزش و فرهنگ‌ سازی و نظارت ارگان‌ های دیگری چون اصناف، شهرداری، اماکن و سایر ادارات ذی‌ربط و در نهایت دریافت صلاحیت ترافیکی در زمان صدور مجوز کسب از پلیس راهنمایی ورانندگی می‌باشد.

نقاط حادثه خیزِ کرج

حدود ۲۰ نقطه حادثه خیز در کرج شناسایی شده که نیازمند توجه و اقدامات ویژه‌ همانند (نصب تابلوها،اعمال محدودیت سرعت، نصب سرعت‌کاه، اصلاح هندسی معابر،بازبینی و تغییر مسیرهای دو طرفه به یک طرفه وجابه جایی اصناف و مراکز ترافیک زا) می‌باشد.

یکی از این نقاط حادثه خیز ۴۵متری گلشهر (تقاطع بلوار بهشتی به رجایی) است که به‌علت کثرت تردد عابرین پیاده و تداخل با خودرو‌ها، حادثه آفرین و ترافیک زاست که با نرده‌ گذاری، اصلاح بلوار، خط‌ کشی عابر پیاده و نصب علائم هشدار دهنده موحب کاهش تصادفات و ترافیک خواهد شد.

دیگر نقطه حادثه خیز، جاده محمد شهر به ماهدشت است که باید تمهیدات لازم چون نصب روشناییِ گذر عابر پیاده و علائم هشدار دهنده لازم و همچنین احداث پل‌های عابر مکانیزه به کاهش تصادفات و تلفات جانی و مالی کمک نمود. هزینه احداث پل‌های مکانیزه بالای ۳۰ ملیارد تومان بوده و شهرداری‌ها معمولا از آن گریزانند.

از دیگر نقاط حادثه‌خیز میدان جمهوری است که نیازمند احداث پلِ روگذر و زیرگذر است.

متوسط زمان خروج از بار ترافیکی بلوار جمهوری حدود هفت دقیقه است که با احداث پل روگذر و زیر گذر و اصلاح هندسی معضل بار ترافیکی این شاهراه حل و موجب کاهش تصادفات خواهد شد.