✍️ رضا قاسمپور

? پرده اول:

در سی سال معلمی دو بار دانش اموزانم را تنبیه کرده ام اولی مربوط به هفته اول معلمی ام در دبیرستان نبی اکرم(ص) زنجان و دومی مربوط به هفته پیش در دبیرستان مدرس کرج (تنبیه دانش آموز تنومند پایه نهم که به زور می خواست وارد سرویس بهداشتی یک دانش آموز ریز نقش پایه هفتم شود) معطوف است.

گرچه ایندو تنبیه هر دو غیر ارادی بود ولی گاها فکر می کنم در آن لحظه اگر پدر علم روانشناسی فروید بزرگ را نیز احضار می کردیم احتمالا به اندازه سیلی آبدار نواخته شده نمی توانست در جلوگیری از تعرض احتمالی کارساز باشد.

مسئله تنبیه بدنی موضوع روز و با وجود شبکه های اجتماعی کاملا در معرض انظار و قضاوت عمومی است. لذا تامل و تعمق علمای تعلیم و تربیت در این وادی، امری بایسته، شایسته و البته مستمر می باشد.

به عنوان یک معلم خبرنگار و دانش آموخته حقوق بین الملل (آشنا به کنوانسیون های حقوق کودکان و نوجوانان و…) با تمام اشکال تنبیه مخالفم ولی از طرفی در دستگاه تعلیم و تربیت فعلی یک حلقه مفقود بزرگ وجود دارد و آن این که، دولت و جامعه به درستی سایه سنگین تنبیه بدنی را از آموزش و پرورش دور کرده است(با اینکه در ناارامی های اخیر دولت خود متوسل به تنبیه در خیابان شده است) ولی مسئله این است که ما ابزار کارامد تنبیه را از معلم و مدرسه ستانده ایم ولی ابزار جایگزینی برایش تعبیه و تعریف نکرده ایم به عبارت روشن تر؛آلترناتیو تنبیه بدنی در مدارس دقیقا چیست؟

یک معلم در مواجهه با صحنه تراژیک ورود زوری دانش اموز به دستشویی دیگری و موارد مشابه دقیقا چه عکس العمل به هنگام و مناسبی را باید از خود بروز دهد؟

لطفا کمی واقع بینانه با مسئله برخورد نماییم و از دایره احساس پدر و مادری و حس انسان‌ دوستانه خارج شده و حل المسائلی با سوال “جاگزین تنبیه بدنی” برخورد کنیم.

شما خواننده فهیم و منتقد تنبیه بدنی، دقیقا برای کنترل کلاس و مدرسه حاشیه شهر عجین با آسیب های اجتماعی چند لایه، دقیقا چه پیشنهاد عملی(بجز شعار گفتار درمانی روانشناسانه از مدل عزیزم، گل پسرم و….) پیشنهاد می کنید؟

?پرده دوم

براساس ماده ۷۷ آئین نامه اجرایی مدارس، تنبیه بدنی دانش آموزان از سوی کادر آموزشی و اداری تخلف محسوب می شود.

نتایج تنبیه بدنی دانش آموزان تنزل اعتماد به نفس، فرو خوردگی و درونی شدن خشم، تضعیف جایگاه دستگاه تعلیم و تربیت در انظار عمومی و نهایتا خدشه دار شدن قداست شغل معلمی است.

از طرفی در دوره کرونا سبک زندگی بشری دچار تغییر و تحولات شگرفی شده است. همچنین در آموزش مجازی در دوره کرونا اتفاقات مهم و زیرپوستی فراوانی در رفتار، کردار، نوع پوشش، ظاهر و در یک کلام بینش عمومی و منش دانش آموزان رخ داده است. جا دارد روانشناسان، روانکاوان و سایر دلسوزان جامعه با کاوش های علمی بر زوایای تنگ و تاریک دوره کرونایی نورافشانی کرده و از سرعت فزاینده و جهشی آسیب های فرهنگی اجتماعی جامعه هدف بکاهند.

خشونت در مدارس چوب دو سرباخت است تقریبا پا به پای کتک خوری دانش آموزان، معلمین نیز مورد عنایت اولیا،دانش آموزان و ذی نفعان ناراضی از حواشی مدارس قرار می گیرند.

? پرده آخر اینکه:

متاسفانه بعضا روح و روان ما با اعمال خشونت تسکین می یابد. کنترل خشم و کاستن از دامنه فراخ خشونت تنها با بخش نامه و بگیر و ببند امکان پذیر نیست. باید دستگاه‌های فرهنگی و در راس آن صدا و سیما و شبکه های پرمخاطب اجتماعی اقدام به فرهنگ سازی کرده و مشی تساهل و تسامح،رواداری،مدارا را جایگزین خشونت و خشم عمومی نماییم.

البته نباید از نقش مهم و فراینده مطالبات متراکم و زمین مانده معلمان در دو حوزه منزلتی و معیشتی معلمان غفلت نمود. معلمی که در اعتراض به مطالبات صنفی مورد ضرب و شتم قرار گرفته و بعضا بازداشت و زندانی می شود ناخواسته خشم خود را به مدرسه و کلاس منتقل کرده و احتمالا ناخوداگاه سر دانش آموز و اولیا خالی خواهد کرد.

از معلمی که برای گذران زندگی بخور و نمیر مجبورا به شغل های دوم و سوم پناهنده می شود و به ناچار خستگی جسمی و رخوت روحی و روانیش را به کلاس درس ارمغان می آورد چه انتظاری باید داشت؟ در حالیکه سرانه آموزشی ما حدود ۱۸۰ دلار است در بغل دست ما در عمان فسقلی رقم سرانه دانش آموزی ۱۱ هزار دلار می باشد.انتظار از آموزش و پرورش باید متناسب با سرمایه گذاری در آن باشد مخلص کلام آنکه: معلم مسافرکش فرهنگساز نیست.