با انتشار اخباری مبنی بر مبتلا شدن تعدادی از هموطنان به ویروس کرونا، عزم جدی برای مقابله با گسترش این بیماری آغاز شده اگر چه کم و کاستی های بسیاری وجود دارد که نمی توان منکر آن شد.

مطالب زیادی بیان شد از شست و شوی مرتب دست ها، در خانه ماندن، ضدعفونی کردن و بسیاری موارد دیگر که با هدف پیشگیری از شیوع این ویروس به صورت مرتب به خصوص در فضای مجازی در حال انتشار است.

به مردم به خصوص افراد سالمند و کسانی که دارای بیماری پیش زمینه ای هستند، نکات بسیاری یادآوری شده که بایستی رعایت کنند تا جلوی سرایت هر چه بیشتر این ویروس گرفته شود.

اما یکی از بخش ها و اقشاری که کمتر به آنها پرداخته شده بخش صنعت و کارگران است، اقتصاد و صنعت که پایه توسعه کشوربوده و کارگران که به عنوان بخش مهم و اساسی این پایه می باشند و سلامت آنها نقش زیادی در توسعه کشور و تامین نیازهای شرایط حال کشور دارد.

پای صحبت مردم نشستیم از کم و کاستی هایشان گفتند، کارمندان، بیماران، بیمارستان ها ، اما در این میان قشری که باید از آن سخن فراوان به میان آید کارگران هستند و استان البرز به عنوان قطب صنعتی و تولیدی کشور بخش قابل توجهی از جمعیت آن را کارگران تشکیل می دهند.

جمعیت کارگری در البرز

البرز با داشتن سه هزار و ۵۰۰ واحد تولیدی و صنعتی به عنوان قطب صنعت در کشور مطرح است، وجود این تعداد واحد صنعتی بزرگ ، متوسط و کوچک  اهمیت صنعتی آن را در کشور دوچندان کرده است ، صنایعی که افزون بر تامین نیازهای داخلی  در زمینه های مختلف از جمله مواد ضد عفونی کننده و بهداشتی در بازارهای منطقه ای و جهانی جایگاه خاصی دارد اما در شرایط کرونایی امروز باید با وسواس و حساسیت خاص وضعیت جامعه کارگری و تولیدی آن را بررسی کرد و نیازها را پاسخ گفت .

۱۳۰ هزار کارگر در این واحدهای تولیدی و صنعتی مشغول به فعالیت هستند،  و اگر جمعیت کاری مراکز خدماتی  را در نظر بگیریم حدود ۴۶۰ هزار  نفر از جمعیت سه میلیون نفری استان را کارگران تشکیل می دهند و این امر  نشان دهنده اهمیت توجه به این مهم است که بایستی برای سلامت این قشر از جامعه که نقش زیادی در توسعه استان و کشور دارند اقدامات جدی صورت گیرد.

کارگرانی که به خصوص در ایام پایانی سال باید ساعت های بیشتری را در محیط های کارگری باشند، تولید کشور در دستانشان است ، این در حالی است که اگر به وضعیت سلامت و بهداشت شان آنچنان که باید توجه نشود، نه تنها خود فرد و اطرافیانش بلکه می تواند صنعت و اقتصاد کشور را نیز فلج کند.

قشری که اگر سالم باشند صنعت کشور نیز سالم و روپا است و اگر خدایی ناکرده این ویروس که قدرت شیوع آن بسیار گسترده است دامن یکی از این کارگران را بگیرد، می تواند همزمان با درگیر کردن چندین نفر دیگر از کارگران در نهایت سبب آسیب رساندن به بخش صنعت و اقتصاد کشور شود.

کرونا در کمین است

دست های خالی کارگران در میان مافیای سنگین ماسک، مواد ضدعفونی و برخی تبعیض ها،  امروزه به خوبی در حال نمود کردن است، ساعات کاری کارمندان دولت در استانی مانند البرز در حالی کاهش یافته که در این میان حتی یک ساعت هم از ساعت کاری کارگران کم نشده است.

وقتی پای درد دل هایشان می نشینید گله های همیشگی مانند عقب ماندن حقوق،، کاهش قدرت خرید ، تاخیر اقساط و بدهی ها و صدها مشکل دیگر ردیف می شود و اینک نیز ویروس کرونا نگرانی مضاعف برای آنان و خانوادهایشان است.

از صحبت کردن می ترسند اگر چه شاید چندین ماه است که حقوق هم نگرفته باشند اما می ترسند که بیان کنند حرف هایشان که نکند همین حقوق تاخیری را نیز از دست بدهند، وقتی این اطمینان خاطر را می دهیم که نیامدیم برایتان مشکل درست کنیم هدف مان تنها حفظ سلامت شما است، باز هم با شک حرف می زنند البته به این شرط که نامی از آنها نبریم.

گفت و شنود با کارگران 

امیر کارگر جوان ۳۰ ساله ای که با وجود جوان بودن اما سالها است که بار یک خانواده پرجمعیت را به دوش می کشد، در یک واحد تولیدی در یکی از شهرک های صنعتی البرز فعالیت می کند.

او می گوید: برای رسیدن به محل کار صبح ها ساعت ۶ از خانه بیرون می زنم، صبحانه را در منزل صرف می کنم، قبل از همه گیر شدن ویروس کرونا، ناهار را در خود واحد به همراه دیگر کارگران صرف می کردیم اما در حالی باید تا ساعت ۱۶ در محل کار حضور داشته باشیم که رستوران تعطیل و با خود هم نباید غذایی بیاوریم.

این کارگر گفت که خدا کند هیچگاه پای کرونا در بخش تولید باز نشود البته دعا می کنم که این بلا از سر مردم ایران و جهان دور شود.

شرایط کاری کارگران سخت شده است

رضا  کارگر دیگری است که می گوید: فشار کاری مان بالا است، در روزهای پایان سال، باید تولید کنیم، بفروشیم، تا کارفرما بتواند حقوق و عیدی مان را بدهد، اما چندین ساعت گرسنه ماندن خیلی سخت است، از آنطرف هم می دانیم که برای سلامت خودمان است اما شرایط کاری واقعا سخت شده است.

نبود مواد ضدعفونی کننده که این روزها دغدغه تمام اقشار جامعه شده، یکی از اصلی ترین مشکلاتی است که بکی دیگر از کارگران عنوان می کند، خدیجه ۴۵ ساله که خود و شوهرش در ۲ واحد تولیدی در حال فعالیت هستند و هریک نگران دیگری است.

وی عنوان می کند که اگر مواد ضدعفونی کننده باشد که هر روز بتوانند کارگاه و واحد را به صورت مرتب ضدعفونی کنند دیگر این همه استرس نداریم، با آرامش به کارمان می پردازیم، رستوران باز می شود و یا حداقل می توانیم با خودمان ناهار بیاوریم.

این بانوی کارگر  ادامه می دهد: ۲ فرزند کوچک در خانه دارم هر روز که بعد از پایان یافتن کار به خانه بر می گردیم،  نگران این هستبم که نکند مبتلا کرونا شویم و فرزندانمان را نیز درگیر کرده باشیم، در اخبار می گویند که نگران نباشید مواد ضدعفونی کنند هست اما در واقعیت چیزی نمی بینیم، کارفرما مدت ها است به دنبال این مواد ضدعفونی برای استریل کردن واحد تولیدی  خود می گردد اما یا نیست و اگر هم باشد آنقدر گران است که از توانش خارج است.

حسین کارگر دیگری که صدایش می لرزد نیز بیان می کند که هیچ گونه امکانات برای ضدعفونی در محل کار نداریم، بخش خصوصی هستیم ، باید کار کنیم تا شب عید شرمنده زن و بچه هایمان نباشیم، اما با این وضعیت اصلا نمی دانیم که  عمرمان به شب عید قد می دهد یا خیر.

تبعیض ساعت کاری کارگران و کارمندان

مسلم دیگر کارگر البرزی است که پای درد دل هایش می شنیم، او می گوید فرق من کارگر با یک کارمند چیست؟ آیا جسم ما با آنها فرق می کند؟ چگونه است که ساعت کاری کارمندان کاهش یافته اما من کارگر باید کار کنم آن هم بدون هیچ گونه امکاناتی، این انصاف نیست.

درست ما بخش خصوصی هستیم، منبع درآمدمان خودمان هستیم باید کار کنیم، قبول داریم ،خرده ای هم نمی گیرم، اما حداقل به ما یک امکاناتی بدهند که با آرامش و بدون استرس کار کنیم، محیط کارگاه به اندازه کافی آلودگی دارد، با شیوع ویروس کرونا این آلودگی به مراتب چندین برابر شده، خودتان حاضرید در چنین محیطی جان خود، همکاران و خانواده هایتان را به خطر بیاندازبد؟.

کارگران تنها شاغلان در واحدهای تولیدی و صنعتی نیستند

اینها تنها بخش هایی از صحبت های کارگران است، اما کارگران تنها به افرادی که در واحدهای تولیدی فعالیت می کنند گفته نمی شود، با شیوع ویروس کرونا ترس مردم از خرید کردن از رستوران ها، فست فود و آشپزخانه ها زیاد شده است.

آرایشگاه ها ، فعالیت خود را متوقف کردند، آژانس های تاکسی و بسیاری دیگر از مشاغل، وقتی در خیابان های کلانشهرهایی مانند کرج سر بزنید به خوبی به این واقعیت پی می برید، حتی رستوران هایی که تا دیروز جای سوزن انداختن نبود امروز خلوت شده ند، از یک طرف نشان دهنده این است که مردم به سلامت خود اهمیت می دهند که خیلی نکته خوبی است.

اما از سوی دیگر، مشکلی که ایجاد شده این است که کاهش فعالیت این رستوران، فست فود، آشپزخانه ها و مراکز کارگری دیگر سبب کم شدن درآمدشان شده که در نهایت تعدادی از کارفرماها نسبت به تعدیل نیروی کارگری خود اقدام کنند.

محمدرضا کارگر یک فست فود در کرج می گوید کارم را از دست دادم ، آن هم در شب عید، می دانم که ویروس آمده باید رعایت کرد اما گناه افرادی مثل من که در این کسادی بازار، بیکار شدند چیست؟ درمانده ام.

مینا کارگر روزمزد یک آرایشگاه زنانه نیز می گوید: اگر یک روز سرکار نروم حقوقی ندارم، کارفرمایم گفته که تا مشخص نشدن وضعیت سرکار نیا، می خواستیم محیط را ضدعفونی کنیم اما نشد، معلوم نیست وضعیت مان چه می شود؟.

کارگری که به خاطر آنفلوآنزا کارش را از دست داده است

مرتضی کارگر یک شرکت ساختمانی در یکی از شهرستان های استان البرز است، می گوید که به خاطر ابتلا به آنفلوآنزا کارش را از دست داده است.

وی که به عنوان سرکارگر در این شرکت فعالیت می کرد عنوان می کند که مبتلا به آنفلوآنزا شدم وقتی به بیمارستان مراجعه کردم عنوان کردند که مشکوک به کرونا هستم و باید قرنطینه شوم، بعد از چهار روز قرنطینه بودن مشخص شد که به کرونا مبتلا نبودم و آنفلو آنزا داشتم.با پخش شدن خبر قرنطینه ام، کارفرما با من تماس گرفت که تا یکی ۲ ماه سرکار نیا، البته حقوق هم نمی توانم پرداخت کنم، به جرم داشتن آنفلوآنزا و مشکوک بودن به کرونا که البته منفی اعلام شد، اینگونه خانه نشین شدم.

وی افزود: سرکارگر بودم، چندین کارگر زیر دستم بود حالا هیچ کدام نمی توانند فعالیت کنند و به نوعی می توان گفت که کار در کارگاه خوابیده است.

کارفرمایی که نگران کارگرانش است

در میان تمام صحبت هایی که در خصوص مشکلات کارگران شد، باید به کارفرماها نیز گوشه چشمی داشت، یکی از این کارفرماها که بیشتر از خود نگران کارگرانش است می گوید: مجبورم ساعت کاری را کاهش ندهم، چاره ای جز تولید و توزیع محصولات نداریم، اگر کار بخوابد حقوق، عیدی و سنوات این کارگران را به چه طریقی تامین کنم که شرمنده شان نشوم.

وی که خود را محمدزاده معرفی می کند می افزاید: مجبور شدم که خانه ام را  بفروشم، در به در دنبال مواد ضدعفونی کننده هستم تا محیط کار را ضدعفونی و امنیت خاطر به کارگرانم بدهم، اما یا پیدا نمی کنم یا آنقدر گران است که از توانم خارج است.

اینها بخش هایی از صحبت اقشاری بود که یکی از اساسی تربن پایه های این کشور هستند، سلامتی شان موجب سلامت اقتصاد کشور می شود، اقتصادی که امروز یکی از مهم ترین دغدغه ها است و  نباید اجازه داد تا بیشتر از این آسیب پذیر شود.

در بخش دیگری از این گزارش به سراغ مسوولان رفتیم مسوولانی از جامعه کارگری از دردهای کارگرانی می گویند که روزانه با آنها تماس می گیرند و نگرانند.

در دستور العمل های پیشگیری از ویروس کرونا کارگران نادیده گرفته شدند

علی اصلانی رییس کانون شورای اسلامی کار استان البرز در گفت وگو با ایرنا با بیان اینکه در دستور العمل های پیشگیری از ویروس کرونا به دستگاه ها، کارگران نادیده گرفته شدند گفت: دستور العمل هایی صادر شده که بسیاری از کارفرمایان اجرا و بخشی نیز اجرایی اش نکردند، خیلی از اعتراض های کارگران این است که ما نیز انسان هستیم چرا ساعت کارمان کم نمی شود و فقط به کارمندان توجه می شود.

وی افزود: طبق دستورالعمل رستوران ها باید در واحدهای تولیدی و صنعتی تعطیل شوند، خوب برای سلامتی خود کارگر است اما یا واحدها را ضدعفونی که رستوران ها باز شوند و یا اینکه ساعت کاری شان کم شود، یک کارگراز هشت صبح تا ساعت ۱۶ گرسنه چه راندمانی می تواند داشته باشد؟.

درست که شب عید و کارفرما باید بفروشد تا بتواند حقوق بدهد اما این گرسنه کار کردن ضربه روحی و جسمی به کارگر وارد می کند و کیفیت کارش را نیز پایین می آورد.

اصلانی ادامه داد: کارمند دولت از ساعت ۹ تا ۱۲ مدت فعالیتش در یک روز می شود و کارگر همچنان همان ساعت، به داد اینها چه کسی باید برسد؟ حداقل کاهش نمی دهید به این واحدها مواد ضدعفونی و ماسک بدهید که بتوانند واحدهایشان را ضدعفونی کنند تا سلامت محیط و کارگر فراهم شود.

کارفرما چاره ای جز تولید ندارد، از آن طرف هم در این شرایط باید محیط را ضدعفونی کند، در به در به دنبال مواد ضدعفونی هستند، باید این مواد در اختیار واحدهای تولیدی و صنعتی قرار بگیرد تا بتوانند واحد خود را ضدعفونی کنند، در اینصورت است که رستوران ها باز، محیط سالم و امن و کارگر نیز با آرامش فعالیت و تولید و کارفرما دیگر درمانده پرداخت حقوق و عیدی نمی شود.

وی ادامه داد: کارگری که حقوق نگیرد تبعات اجتماعی به همراه دارد، درست است که در شرایط خاصی قرار داریم اما بایستی برنامه ریزی می کردند، با این بی برنامگی در جامعه کارگری به خصوص در روزهای پایانی سال همه نگران پرداخت حقوق هستند.

کارفرما با هزینه شخصی خود می خواهد مواد ضدعفونی بخرد پیدا نمی کند، حرف ها زیاد است اما در واقعیت چیزی نمی بینیم، فروش ماسک در داروخانه ها ممنوع است، الان باید برای تهیه ماسک به کجا مراجعه کنند؟ قبل از این در داروخانه ها بود حتی گران هم اگر بود می دانستیم که باید در کجا پیدا کنیم اما الان بگویند از کجا می توان تهیه کرد که کارفرما تهیه کند.

بخش صنعت ویروس کرونا را جدی بگیرد

فرشاد اوجانی رییس خانه کارگر البرز با بیان اینکه در این شرایط اگر آسیبی به صنعت وارد شود فاجعه رخ می دهد، گفت: با هزاران زحمت توانستیم الکل تهیه کنیم آن هم به قیمت چند برابر و به صورت محدود، اگر یک کارگر بیمار شود این بیماری می تواند به  کارگران  دیگر و به تبع آن افراد زیادی را درگیر سازد.

وی اضافه کرد: کارخانه ها و واحدهای تولیدی برای تهیه مواد ضدعفونی به مشکل جدی برخورد کردند، خرید الکل لیتری ۱۳۰ هزار تومان از توان خیلی از کارفرمایان خارج است.

بخش صنعت باید ویروس  کرونا را جدی بگیرد، مواد ضدعفونی در اختیار واحدها قرار بدهید کارفرما با هزینه شخصی خودش حاضر است که تهیه کند، این ویروس اگر پخش شود در بخش صنعت فاجعه رخ می دهد.

کارفرماها مواد مورد نیاز خود را به صنعت و معدن استان اعلام نمایند

مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی البرز نیز با بیان اینکه توجه به کارگر و کارفرما یکی از اولویت ها است گفت: کارفرمایان مواد ضدعفونی مورد نیاز خود را به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اعلام نمایند، ما نیز در صورت دریافت تقاضایی آن را به این سازمان اعلام خواهیم کرد.

حسین فلاح نژاد در خصوص تغییر ساعت کاری واحدهای تولیدی افزود: به همین منظور بازرسانی به واحدهای تولیدی اعزام که در صورت مشاهده مساله ای،  با توافق کارفرما ساعت کاری را تغییر بدهند، اگر کارفرما قبول نکرد و مورد اضطرار باشد مساله در کمیسیون کارگری مطرح و در این خصوص تصمیم گیری می شود.

وی با بیان اینکه تاکنون مشکلی در واحدهای تولیدی و صنعتی نداشتیم گفت: باتوجه به اینکه این واحدها از قبل استانداردها را رعایت و به صورت منظم بازرسی ها صورت می گرفت، محیط های کارگری جزء پاک ترین محیط ها هستند.

مواد ضدعفونی در ۲ روز آینده به دست تولید گران می رسد

مدیر عامل شرکت شهرک های صنعتی البرز نیز با بیان اینکه تامین سلامت تمام اقشار جامعه به ویژه کارگران  یکی از دغدغه های اصلی ما است گفت: برای رسیدن به این مهم با پیگیری هایی که صورت گرفته ، حدود یک میلیون لیتر الکل برای واحدهای تولیدی و صنعتی استان که در زمینه تولید مواد ضدعفونی در حال فعالیت هستند خریداری که طی ۲ روز آینده به دستشان می رسد.

محمد امین فرشی افزود: واحدهای تولید کننده مواد ضدعفونی در استان به صورت سه نوبتی  در حال فعالیت هستند، در مقطعی با توجه به افزایش فعالیتشان با کمبود مواد اولیه مواجه شدند که این مواد تهیه و در اختیارشان قرارداده می شود.

همچنین با هدف افزایش سلامت محیط های کارگری در شهرک های صنعتی استان، مکاتباتی به صورت منظم با شرکت ها در خصوص استفاده پرسنل از ماسک، مواد ضدعفونی کننده و نصب بنرهای آموزشی در حال انجام است و تمام توان خود را به کار بسته ایم تا بتوانبم در تامین سلامت کارگران اقدامات خوبی را انجام دهیم.

اینها بخش هایی بود از درد دل های کارگران چه آنان که سرکار می روند و چه آنان که کرونا خانه نشینان کرده بود، صحبت های مسوولان هم بیان شد، هدف این بود که بتوانیم در گذاشتن راهی برای بهبود وضعیت این قشر از جامعه قدمی برداریم، کارگران به خصوص آنان که کارشان را از دست دادند درگیر مسایل اقتصادی شدیدی می شوند اگر هر چه سریعتر راهکاری اندیشیده نشود.

سخن آخر 

آنچه در این گزارش آمده و به طور اختصار می توان به آن اشاره کرد که مشکلات جامعه کارگری در استان البرز و مناطق دیگر کشور در مرحله نخست کاستی های درآمدی ، ناپایداری شغلی، ساعات کاری بالا و عدم توجه به نیازهای ضروری و معیشتی کارگران بوده و امروز که بیماری کرونا در کشور و البرز شیوع پیدا کرده گسترش دامنه این بیماری به سمت تولید و جامعه کارگری خطری مضاعف برای نشانه رفتن بخش تولید و تامین مایحتاج جامعه است.

تامین نشدن مواد ضدعفونی در واحدهای تولیدی و کارگری خطری بزرگ برای کل جامعه و اقتصاد ایران خواهد بود ، بنابراین توجه به سلامت جسمی پایه های اقتصادی در چرخش تولید تاثیرگذار خواهد بود.

در این شرایط تحریمی و خواتکایی اهمیت جامعه کارگری و بخش تولید بیش از سایر بخش ها به نظر می رسد و مسوولان می بایست بخش عمده یارانه ها را به سمت جامعه کارگری و نیازمندان هدایت کنند.

بررسی جدی سلامت کارگران و پیشگیری از ابتلای آنان به بیماری های مختلف از جمله کرونا افزون بر شادابی بازار تولید در تامین نیازها و شکوفایی اقتصاد کشور تاثیر گذار است ، پس تا دیر نشده باید جامعه ای کارگری را از بلای کرونا و دغدغه های زندگی و معیشتی دور کرد .

ویروس کرونا که به طور رسمی کووید – ۱۹ نام دارد، نخستین بار در شهر ووهان چین شناسایی شد تا کنون به بیش از ۵۰ کشور سرایت کرده و سازمان بهداشت جهانی را برآن داشته است تا وضعیت فوق العاده اعلام کند.

طبق گزارش  روز چهارشنبه ۱۴  اسفند ماه وزارت بهداشت و درمان مجموع ابتلای قطعی به ویروس کرونا  در ایران  به ۲ هزار و ۹۲۲ نفر و فوتی در اثر کرونا به ۹۲ نفر رسیده است و ۵۵۲ نفر در مجموع بهبود یافته‌اند.

در استان البرز  ۱۱۲ نفر مبتلا و شمار جانباختگان هفت نفر اعلام شده است.

حدود ۲۰ نفر از مبتلایان کرونا  در البرز از بیمارستان ترخیص شدند.