✍️ رضا قاسم پور

گفته می شود معمولا سارقین یک قدم جلوتر از پلیس و متقلبین چند قدم جلوتر از محافظین آزمونها هستند.

پایان اردیبهشت ، شهیدستان کرج میزبان آزمون های کارشناسی ارشد می باشد. به خاطر همین جلسه ای مجازی جهت توجیه مسئولین حوزه ها توسط مسئولین سازمان سنجش برگزار گردید. یکی از سخنرانان اصلی جلسه اطلاعات جالبی در خصوص شیوه های نوین تقلب ارائه می نمود. وی مدعی بود که به بهانه بهره مندی مجریان صدا و سیما و…دستگاه های پیشرفته جاسوسی به طور قاچاقی به وفور وارد کشور می شود برخی از موسسات کنکوری و برخی داوطلبان با بهره گیری از آخرین فن آوری های روز جاسوسی اقدام به تقلب و تخلف در آزمونهای مهمی چون وکالت، آزمون های ارشد، دکترا، کنکور سراسری و نهایی می نمایند و حداقل در ۹۰ درصد حوزه ها صورت هایی از تقلب و تخلف رخ می دهد.

معمولا بازدید بدنی آزمون دهنده ها آبکی و سطحی است لذا راکت موبایل یاب عملن عاجز از تشخیص قلم نوری، عینک دیجیتالی، پاک کن الکترونیکی، جاسوئیچی، ماسک های ویژه، هندزفری های ریز، مستر کارت‌ها و…بوده و در هر حوزه ای معمولا تعدادی از افراد متخلف و حرفه ای موفق به تقلب در آزمونها می شوند.

برخی از موسسات متخلف کنکوری بعضا با جلب همکاری دست اندرکاران حوزه های اجرا و تصحیح اوراق معمولا عقبه و پشتیبانان متخلفین آزمونهای حساس هستند.

مخدوش کردن اثر انگشت، جعل مدارک با فتوشاپ، ارسال نفرات جایگزین از سایر روش های تقلب در آزمون هاست.

علاوه بر آن باید آموزش مجازی در دوران کرونا ویروس را کاتالیزوری در فراگیر شدن تقلب و تخلف های رنگارنگ ، متنوع و متکثر ارزیابی کرد .

میانبرهای موفقیت

وقتی در جامعه ای ارزش‌ها وارونه گردد و تفاوتی بین اخذ مدرک تحصیلی با سیر طبیعی، روش پولی و روش هیجان‌انگیز تقلب نباشد، طبیعی است که عده‌ای به جای طی مسیر جانفرسای آموزش ، دنبال راه‌های میانبر باشند. از منظر استخدامی شما چه فارغ‌التحصیل دانشگاه درجه یک دولتی باشید و چه از فلان مرکز علمی کاربردی ناشناس آباد مدرک گرفته باشید، معمولا عمده تفاوت در داشتن « بند پ » خواهد بود و لا غیر!

کاری که علمی -کاربردی با آموزش عالی و آموزش از راه دور با آموزش و پرورش کرد، لشکریان مغول‌ با ایران نکردند!

سؤالات لو رفته نهایی و کنکور

هر از گاهی اخباری مبنی بر فروش سؤالات کنکور و یا لو رفتن سؤالات نهایی به گوش مردم می رسد و معمولا در کنار اخبار اختلاس‌های میلیاردی و هیجانات سیاسی – اجتماعی گم شده و از خاطره‌ها محو می‌شوند. اصطلاحی بین دلالان کنکور وجود دارد: «سؤالات کنکور رو اگه نشه خرید صندلی‌های دانشگاه رو که میشه خرید! »

گفته بالا به نوعی مکمل سخن منتسب به برتولت برشت در خصوص سارقان اجتماع است: « پلیس دزدهای کوچک را دستگیر می‌کند ولی محافظ دزدهای بزرگ می‌باشد . »

حال این سرقت می تواند اموال منقول و غیرمنقول عمومی و یا سرقت سؤالات کنکور و امتحانات نهایی باشد.

تقلب و انواع آن

به باور حقوقدانان ، تقلب نوعی کلاهبرداری و تدلیس است که نتیجه آن استیلا و برتری غیرمنصفانه شخص بر همقطاران است. متأسفانه در عرف جامعه، متقلب به آدم زبر و زرنگ اطلاق می شود و متقلب با توجیه این که با تقلب من به کسی آسیب نمی‌رسد و یا «چون همه تقلب می کنند پس من هم مجاز به تقلبم » ندای وجدانش را سرکوب می‌کند.

متقلب حرفه ای امتحانات کسی است که با حفظ آرامش و خونسردی تمام و تسلط بر شیوه‌های رایج و نوین تقلب معمولا مراقبین و عوامل اجرایی را دور زده و یا بعضا با خود همراه می‌کند.

از انواع شایع تقلب می توان به روش‌های شفاهی، رولی، تلفنی، واکمنی، عینکی، ساقه طلایی، کفه صندلی، ساعدی، جیبی، چشم سومی، زوم کردن، یار دوازدهم، ساعت مچی، چرک نویس، بلوتوث، وایبری و… اشاره نمود.

دلایل تقلب

توجه ویژه به ارزشیابی فاینال، فشار روحی و روانی والدین برای کسب نمره و اخذ مدرک، اپیدمی شدن تقلب، فشردگی امتحانات، ترس از مشروطی، فقدان جریمه مناسب، کمک به دوستان، فقدان انگیزه یادگیری، علاقه به هنجارشکنی دسترسی به فناوریهای نوین، چیدمان معیوب جلسات امتحانی و… از دلایل تقلب هستند.

می‌توان با آزمونهای اوپن بوک، دادن کار عملی، سمینار، کار گروهی، خرد کردن نمره، سؤالات تحلیلی و آزمون های متعدد تا حد امکان از شیوع تقلب جلوگیری کرد.

روال امنیتی تهیه، توزیع و تصحیح سؤالات نهایی:

۱- طراحان آزمون‌های نهایی تا پایان امتحان مربوطه در قرنطینه می‌مانند و در این مدت تنها وسیله ارتباطی‌شان با جهان خارج، رابط حوزه می‌باشد.

۲- فایل سؤالات طراحی شده از قبل دست مسئولین حوزه های اجرا می رسد ، حدود پنج دقیقه قبل از شروع امتحان نهایی رمز سوالات به گوشی مدیر جهت تکثیر سوالات در برگه های آرم دار(درج مشخصات مدرسه روی برگه خالی) ارسال می گردد.

۳- سؤالات تکثیر شده بالافاصله توسط مسئول تکثیر و ناظر و رئیس حوزه از مخزن به حوزه های اجرا جهت برگزاری امتحانات تحویل می شود.

۴- پس از اتمام امتحان بلافاصله اوراق در بسته‌های مهر و موم شده به حوزه تصحیح اوراق تحویل داده می‌شود.

۵- اوراق در حضور عوامل اجرایی حوزه تصحیح بازگشایی و سربرگها جدا شده و کد مشخصی روی هر برگه الصاق می گردد، سپس اوراق امتحانی به مصححین واگذار می‌شود.

۶- نمرات اخذ شده اوراق دو امضایی وارد سیستم شده و به دوایر امتحانی اعلام می‌شود. دایره امتحانات نیز پس از کنترل لیست نمرات را در اختیار مدارس می‌گذارد. مدارس نیز اعتراضات احتمالی دانش آموزان را جمع اوری و به اداره منتقل می‌کندو دایره امتحانات نیز با جمع آوری تمامی اعتراضات آنها را دوباره برای تصحیح و کنترل مجدد در اختیار حوزه قرار می‌دهد. پس از اعمال نظر مصحح سوم نتایج بررسی‌ها مجددا به دوایر امتحانی و از آنجا به مدارس اعلام می‌شود . مرحله نهایی نیز معمولا سیکل مذکور برای اعتراض نمرات تک درس هفت به ده و چهار به هفت جهت تبصره اجرا می‌شود. سپس حوزه های تصحیح پلمپ می‌شود.

حلقه مفقود کدام است؟

از طراحی، تکثیر، تحویل و بازگشایی سؤالات نهایی برای لو رفتن سؤالات، همچنین از برگزاری جلسه امتحان، تصحیح، مخصوصا ثبت نمرات، بازبینی و اعلام جواب اعتراضات، امکان تقلب فراهم است.

چه باید کرد؟

به نظر شما راه حل عملی و غیرشعاری برای مقابله با تقلب رو به تزاید در جامعه چیست؟