«سپندارمذگان» همان «ولنتاینِ» ایرانی است؟
مخالفت برخی افراد با برگزاری یک جشنِ غیرایرانی به نام «ولنتاین» به بهانه ابراز دوست داشتن، چند سال است سبب شده جشن «سپندارمذگان» مورد توجه قرار گیرد تا آن دسته از افرادی که نمیخواهند در یک مناسبت غربی، عشق را به یکدیگر یادآوری کنند، در این گاهشمار ایرانی به یادِ هم باشند؛ اما آیا «سپندارمذگان» هم مانند «ولنتاین» صرفا مناسبتی برای گرامی داشتنِ عشق و دوست داشتن است؟
۵ اسفند؛ سپندارمذگان/ جشن بهاری زنان و روز زمین/ مَردگیران است یا مُزدگیران؟
جلال خالقی مطلق – شاهنامهپژوه – میگوید «مَردگیران» درست است نه «مُزدگیران» و توضیح میدهد: در ۵ اسفند یا سپندارمذ به عنوان جشن بهاری زنان، آنان آزادی عمل بیشتری داشتند و دختران دَمِ بخت به همسرگزینی توصیه میشدند و به همین خاطر به آن مردگیران گفته می شد و نه مزدگیران هر چند زنان شوهردار هم هدیه یا مزد میگرفتند. ادعای هم ریشگی با ولنتاین هم درست نیست هرچند در آلمان و برخی از کشورهای دیگر اروپایی در اواخر بهمن جشن «دوشنبۀ گل سرخ» برگزار میشود که در آن هم زنان آزادی عمل بیشتری دارند و از این حیث شاید شبیه سپندارمذ ما باشد و اگر قرار بر همریشگی باشد بین این دو جشن است نه با ولنتاین.