✍️ رضا قاسمپور

?جستار گشایی

حکیم کسی است که از همه قوای معرفتی و همه راه‌های دانش و منابع معرفت بهره می‌برد. افزون بر این، حکیم تنها به کسب دانش بسنده نمی‌کند، بلکه همراه با آن با عمل و سلوکش به سوی تعالی وجودی و کمال باطنی سیر می‌نماید. اصولاً چنان معرفتی جز با چنین سلوکی حاصل نمی‌شود. علم و عمل دو بال حکیم برای پرواز هستند و از هم جدایی ندارند. حکیم حقیقی (الحکیم) خداوند است، اگر به مخلوقی حکمت نسبت داده می‌شود از باب مجاز و تشبّه به حکیم علی الاطلاق است. حکیم متصل به سرچشمه حکمت الهی و خدامحور است.

?تاریخچه واژه حکیم در ایران

در درازنای تاریخ ادبیات و معارف پیشوند #حکیم به دانشمندان و شعرای چندی اطلاق شده است.

حکیم ابن سینا، حکیم ابوالقاسم فردوسی، حکیم نظامی گنجوی، حکیم عمر خیام، حکیم ملامحمد فضولی، حکیم نباتی، حکیم هیدجی و…

در گذشته واژه حکیم عموما برای کسانی اطلاق می‌شد که در علوم زمان خویش تبحر داشته و یا در یک شاخه از علم و هنر صاحب سبک و شهره زمان خویش بودند.

حکیم ابوالقاسم فردوسی از ستون‌های ادبیات حماسی جهان است، حکیم ملا محمد فضولی بغدادی در سه زبان اصلی جهان اسلام ترکی، فارسی و عربی صاحب دیوان و سبک انحصاری است. از متأخرین حکیم هیدجی زنجانی نیز چون اسلاف خود شاعر سه زبانه معاصر می‌باشد.

?حکیم ناظر شرفخانه ای

به گواه صاحب‌ نظران از شعرای معاصر و در قید حیات کشور، کمتر شاعر و پژوهشگری سه زبانه‌ای قابل قیاس با استاد ناظر شرفخانه‌ای شاگرد خلف استاد شهریار است. وی علاوه بر غور در علوم حوزوی، تحصیلات تکمیلی دانشگاهی درخوری داشته و در حوزه ادبیات عرفانی و آفرینش‌های ادبی در سه زبان جهان اسلام از سرآمدان روزگار خویش است.

خلاصه اگر #فرزانگی را واجد دو بعد خردورزی و بهره‌مندی از وحی و الهام تلقی نماییم، این دو خصیصه‌ی بارز هر دو در استاد ناظر شرفخانه‌ای متجلی است. تجربیات حاصل از هشت دهه جهانگردی و غور در علوم حوزوی و دانشگاهی پشتوانه محکمی در حوزه خردورزی استاد بوده و سبقه عرفانی و الهامات نغز و لطیف شعری دو بال مستحکم برای اطلاق واژه حکیم بر استاد ناظر شرفخانه‌ ای شاعر شیرین‌سخن ساکن کرج می‌باشد.

فهرست آثار استاد به زبان‌های فارسی، ترکی و عربی؛

♦️ الف) آثار فارسی

۱- حماسه‌ها (مجموعه شعر)، کرج
۲- زمزمه‌ها (مجموعه شعر)، کرج، ۱۳۵۸
۳- مرهم مهتاب (مجموعه شعر)، اندیشه نو، تهران، ۱۳۸۰
۴- دیوان فارسی (شهر سپیده)، بخشایش، قم، ۱۳۸۴
۵- شهر شاعرانه مهتاب (مجموعه شعر)، بخشایش، قم، ۱۳۸۹
۶- شکوفه‌های مخملی (مجموعه شعر)، بخشایش، قم، ۱۳۹۴
۷- جادوگری از نظر اسلام (پایان‌نامه دوره کارشناسی)، بخشایش، قم، ۱۳۹۵
۸- کلیات دیوان فارسی (ویراست سوم)، یاس بخشایش، قم، ۱۳۹۶

♦️ ب) آثار ترکی

۱- اولدوزلو دنیز (مجموعه شعر)، معرفت گلزار، تبریز، ۱۳۷۲
۲- شئهلی سحر (مجموعه شعر)، اندیشه نو، تهران، ۱۳۷۷
۳- ماهنی‌لی چای (مجموعه شعر)، بخشایش، قم، ۱۳۸۰
۴- دیوان فارسی ناظر شرفخانه‌ای، قم، ۱۳۸۳
۵- اوره‌ک چیرپینتی‌سی (مجموعه شعر)، قم، ۱۳۸
۶- سون ایستک‌لر (مجموعه شعر)، قم، ۱۳۸۹
۷- حیکایه‌لر، طنزلر و یئنی غزل‌لر (مجموعه شعر)، قم، ۱۳۹۳
۸- کلیات دیوان ترکی ناظر شرفخانه‌ای (ویراست سوم)، قم، ۱۳۹۶

♦️ ج) آثار عربی

راهنمای ادبیات عربی، ۲جلد، تهران
مجموعه اشعار متفرقه به زبان عربی

محمدرضا ملک‌پور (ناظر شرفخانه‌ای) یکی از شاعران و صاحب‌نظران طراز اول معاصر است. وی شاعری فاضل و ادیبی‌ست که در فهم دقایق زبان و ادبیات ترکی آذری، فارسی و عربی دستی توانا دارد.

سراینده منظومه بسیار زیبای اورومو دریاچه سی در میان ادبدوستان به ویژه دوستداران ادب غنی ترکی آذری از محبوبیت فراوانی برخوردار است و آنان که از محضرش استفاده‌ها برده‌اند از طرز گفتار و شیوه رفتارش بسیار نکته‌ ها آموخته‌ اند. استاد در فضیلت اخلاقی اهل اجتهاد است نه ادعا، و اهل تواضع است نه تفاخر.

?با خوانش غزلی زیبا از استاد مطلب را به پایان می‌بریم:

⁉️ معمّا

بازدم هائیم و دم هائیم ما
حاصل این جمع و منهائیم ما

بند ترجیعات کوتاه و بلند
موج تکراریّ دریائیم ما

یک زمان پنهان و ناپیداستیم
یک زمان پیدا و پویائیم ما

بی حضور فردها جمعیّتیم
در میان جمع تنهائیم ما

روز و شب در یک تهی راه طویل
بی توقّف راه پیمائیم ما

آخر این راه طولانی کجاست؟
تنگه تاریک است و اعمائیم ما

از کجائیم و چه هستیم و که‌ایم؟
مشتی از چون و چراهائیم ما

هیچ کس از سرّ ما آگه نشد
بوالعجب سرّ و معمّائیم ما

عاقلان تسلیم نادانی شدند
جاهلان گفتند دانائیم ما