✍ رضا قاسمپور

عصر پنج‌شنبه ۹ آذر ۱۴۰۲ آئین نکوداشت استاد رحیم رشتچی از موسسین دانشگاه زنجان و پایه‌گذاران شهرک کارمندان در سالن گفتگوی ارشاد اسلامی کرج با حضور اساتید،فرهنگیان،همشهریان و سایر علاقمندان فرهنگ و ادب استانهای تهران،البرز و زنجان با شکوه هرچه تمام‌تر برگزار گردید.

در این مراسم سه ساعته پس از خیرمقدم گویی دکتر آزیتا رشتچی (دختر استاد)، پروفسور نصیری قیداری (معاون اسبق علوم )، دکتر حسین عسگری (نویسنده و البرز پژوه)، مهندس درویش امیری (استاندار سابق زنجان)، دکتر مهراب رجبی (مشاور استاندار البرز)، دکتر حسن تقی لو (رییس هیات مدیره انجمن زنجانی‌های البرز_اشراق)، دکتر زالی (وزیر اسبق کشاورزی)، خانم نازخند صبحی (نویسنده و ژورنالیست)، دکتر آیدین تبریزلی (شاعر و ژورنالیست) به ایراد سخنرانی پرداختند.

اواسط برنامه استاد عطا شاهمرادی (خواننده و هنرمند پاپ زنجانی) با اجرای خود مورد تشویق حضار قرار گرفتند.

به معلم بهای لازم را نداده ایم

پروفسور نصیری قیداری به عنوان اولین سخنرانِ مراسم ضمن اشاره به خدمات نیم‌قرنی استاد رشتچی در زنجان افزود: استاد رشتچی عمری را در وادی فرهنگ و مدنیت زنجان تاخته است. وی بنیانگذار دانشگاه زنجان و از پایه‌گذاران شهرک کارمندان زنجان و پیگیر ده‌ها پروژه عام‌المنفعه دیگر در گوشه و کنار مملکت بوده‌‌اند بدون شک استاد حق بزرگی بر گردن زنجان و زنجانی‌ها دارند.

رئیس سابق دانشگاه شهید بهشتی افزود: کشور اگر می‌خواهد به جایی برسد این مهم بدست معلمان خواهد بود. در ژاپن هرکس را معلم استخدام نمی‌کنند ما در استخدام و نگهداشت معلمان قصور کرده‌ و به معلم بهای بایسته و شایسته لازم را نداده‌ایم.از منظر یونسکو هرچه در راه آموزش خرج کنیم سرمایه گذاری برای آتیه کشور خواهد بود.چرا که دانایی و زلالیت از خطر سیاهی‌ها خواهد کاست و البته چهره فرهنگی کشور زیباست. توسعه امری چند بعدی و مقوله‌ای چند ساحه‌ای است. متاسفانه اخلاق به اندازه تکنولوژی پیشرفت و ترقی نداشته است. من خاستگاه دانشگاه زنجانی داشته و تا حدودی در جریان خدمات استاد رشتچی بوده‌ام از خدای متعال آرزوی صحت و سلامت برای خانواده و آرامش و آسایش برای این زوج فرهنگی فرهیخته دارم.

تنوع و تکثر از خصوصیات زنجانی‌هاست

حسین عسکری (نویسنده و البرزپژوه) در سخنانی کوتاه، میهن دوستی و توجه به عناصر قوام بخش آن همانند مکتب تشیع و زبان فارسی، به رسمیت شناختن تنوع و تکثر و رواداری فرهنگی و اجتماعی را از ویژگی‌های قابل توجه زنجانی ها دانست و گفت: «این صفات به وضوح در بینش، منش و کنش فرهنگی و اجتماعی استاد رشتچی قابل مشاهده است.»

وی در ادامه به برخی پیوندهای فرهنگی و تاریخی استان‌های البرز و زنجان اشاره کرد و گفت: «زنجانی‌ها که از نخستین مهاجران به البرز بودند در معرفی فرهنگ و پیشینه این استان و آبادی و توسعه آن نقش به سزایی داشته و دارند و خود را شهروند البرز و یک البرزی تمام عیار می‌دانند. کسی که خانه، موطن و خاستگاه خود را جانانه دوست داشته باشد می‌تواند همسایه و موطن دوم خود را نیز از عمق جان، دوست داشته باشد.»

+ بیشتر بخوانید؛ آشنایی با استاد رحیم رشتچی

عسکری حضور آیت الله سید محمود علایی طالقانی (فقیه نواندیش و مجاهد البرزی) در آذر ماه ۱۳۲۵ در جبهه زنجان برای روحیه بخشی به نیروهای ارتش جهت نجات آذربایجان از دست تجزیه طلبان فرقه دموکرات به سرکردگی سید جعفر پیشه‌وری را از پیوندهای تاریخی زنجان و البرز برشمرد و گفت: «آیت‌الله طالقانی علیرغم مخالفت بنیادین با حکومت پهلوی، ۷۷ سال پیش داوطلبانه به جبهه زنجان رفت چون استقلال و یکپارچگی ایران برایش مهم و اساسی بود. از دیگر سو، زنجانی‌ها به تجزیه طلبان دست پرورده شوروی سابق که ایدئولوژی الحادی داشتند، روی خوش نشان ندادند چون استقلال و تمامیت ارضی ایران و مذهب تشیع برایشان مهم بود.»

حضور پر رنگ و بالنده زنجانی‌ها در البرز

دکتر مهراب رجبی رئیس بنیاد البرز پژوهی با اشاره به حضور پررنگ و بالنده زنجانی‌‌ها افزود: در کرجِ قدیم محله ذوب‌آهن یک کوچه به نام زنجان وجود دارد.حضور زنجانی‌ها در  کرج از راس تا ذیل توام با متانت و خدمت بوده و زنجانی هم به سان سایر اقوام در توسعه و پیشرفت ایران کوچک نقش به سزایی دارند.یک نمونه بارز از مفاخر زنجان که در چهارگوشه مملکت منشا اثر بوده‌اند استاد رحیم رشتچی است وی موسس دانشگاه زنجان بوده و با این کار سترگ خدمتی ماندگار در فرهنگ و مدنیت آن خطه انجام داده‌اند.حضور نیم قرنی استاد رشتچی در تهران کرج و مشارکت در امور عام‌المنفعه حکایت از نیک اندیشی و خیرخواهی این بزرگمرد دارد.

مشاور البرز پژوهی استاندار البرز افزود: خانم طالقانی با اصالت سوهانِ طالقان همسر و یار وفادار استاد رشتچی در تحمل مصائب و صعوبت‌های زندگی پر فراز و نشیب ۹۴ سال زیست سرافرازانه می‌باشد. امروز اینجا جمع شده‌ایم تا به احترام این زوج فرهنگی کلاه از سر برداشته و رسم ادب و تجلیل از زحمات نیم قرنی استاد را به جای آوریم.

جای صدا و سیما در برنامه خالیست

وی افزود: خرسندم بار دیگر توفیق حضور در جمع دوستان و عزیزان زنجانی برایم فراهم شده از اقای رضا قاسم‌پور سپاسگزارم همت کردند و این اقدام شایسته و مجلس نکوداشت استاد حاج رحیم رشتی را برگزار نمودند. اینگونه مجالس و نکوداشت‌ها برای شخصیت‌های فرهنگی، علمی، هنری و پیشکسوت می‌تواند برای الگوی سازی مناسب برای نسل جدید موثر و مفید باشد.

رئیس بنیاد البرز پژوهی تصریح کرد: خوشبختانه در زنجان چهره های علمی، فرهنگی و رجال بزرگ مذهبی  کم نداریم و در همه بخش‌ها چهره های ماندگار زنجانی حضور موثر دارند. دراین فرصت کوتاه خوب است اشاره کنم استاد رشتی  و هم نسلانش از چه نسلی بودند و با افتخار ۹ دهه از عمر پر ثمر خود را گذرانیده در این جمع  از چهار نسل حضور دارند خوب است بدانند استاد رشتی و هم‌نسلان ایشان و اندکی هم نسل ما در دوره‌ای رشد یافتیم و در مدرسه دانشگاه پا به عرصه تحصیل و کسب مدارج علمی گذاشته ایم که تکنولوژی و امکانات امروزی همانند کامپیوتر، اینترنت، شبکه های مجازی، موبایل ،ایمیل در اختیار نبود و حداکثر امکانات در اختیار آنها کاغذ، خودکار کتاب و یک عدد چراغ گرد سوز برای روشنایی، و یک عدد چراغ علاالدین نفتی برای گرمایش بوده ما نسل پرورش یافته‌ای بودیم که از داشتن یک عدد پاک‌کن  عطری رنگی، یک عدد مداد سوسمار نشان یک جعبه مداد رنگی و یک دفترچه نقاشی از خوشحالی تا صبح خواب‌مان نمی‌برد، اما همین نسل با کمترین امکانات و با تحمل رنج ،سختی و تلخی روزگار نسلی بود که در مرام شان کمترین نامردی و آدم فروشی و خیانت در امانت دیده می‌شد.

رجبی گفت: ای‌کاش رسانه ملی از زندگی و گذشته مفاخر علمی و فرهنگی و اجتماعی کشور برای شناساندن به نسل جدید اینجا حضور پیدا می‌کرد ودر معرفی استاد رشتی سهمی داشت. در زنجان استاد رشتی خدمات شایسته ای از خود به یاد گار گذاشت از جمله دانشکده کشاورزی و شهرک کارمندان.

 ۶۷ کتاب منتشر کرده ام…

خانم نازخند صبحی نویسنده و ژورنالیست پیشکسوت زنجانی نیز با اشاره به خدمات استاد رشتچی در زنجان افزود: ۶۷ کتاب در حوزه‌های مختلف محیط زیست،شعر،و ادبیات و سایر مقولات به زبان‌های ترکی، فارسی و آلمانی منتشر کرده‌ام برخی از آثارم در آلمان و ترکیه باز نشر شده‌اند.تقریبا هیچ روزنامه و نشریه‌ای نداریم که مقالات و یاداشت‌های من در آن منتشر نشده باشد.

خانم صبحی در پایان شعری ترکی قرائت و مورد تشویق حضار قرار گرفت.

استاد رشتچی معلمی تمام عیار

در ادامه برنامه دکتر آیدین تبریزلی شاعر، محقق و نویسنده صدا و سیما ضمن بر شمردن خصوصیات مثبتی از زنجان و زنجانی‌ها و خدمات آنها به فرهنگ و مدنیت آذربایجان، استاد رشتچی را نمونه بارز تلاش و پشتکار یک معلم سرزنده و فرهیخته در عرصه‌های فرهنگی اجتماعی برشمرد.

وی در پایان شعری پرمغز و زیبا به زبان ترکی قرائت کرده و مورد تشویق حضار قرار گرفت.

دکتر تقی‌لو رئیس هیات مدیر اشراق (موسسه زنجانی‌های مقیم استان البرز)نیز ضمن یاداوری خدمات ارزنده استاد رشتچی در عرصه‌های عام‌المنفعه،خیرخواهانه و عمومی افزود: قبلا با آقای قاسم‌پور در گلشهر خدمت استاد رستچی رسیده و شاهد تلاش‌های صادقانه و فرهنگی ایشان بوده‌ام.تقی‌لو با قرائت اشعار ترکی و فارسی مورد تشویق حضار قرار گرفت.

اکران فیلم مستند استاد رشتچی

پایان بخش برنامه پخش فیلم مستند ۴۵ دقیقه‌ای زندگی استاد رحیم رشتچی مشتمل بر مرور وقایع پیشه‌ وری و نقش سلطان محمودخان ذولفقاری، چرایی و چگونگی تاسیس دانشگاه زنجان، شهرک کارمندان، هنرستان صنعتی، چالش‌های بی امان با خاندان سلطان محمود ذولفقاری، ارتباطات خانوادگی با عزالدین حسینی (امام جمعه اسبق زنجان) و پرداختن به سایه روشن‌ های پروسه نفس‌گیر استان شدن زنجان و…بود.

لازم به ذکر است که مستند استاد رشتچی (راوی تاریخ شفاهی قرن اخیر زنجان) با حمایت دکتر آزیتا رشتچی و همت مهدی حسنی، رضا قاسم‌پور و مجتبی جعفرلو ساخته شده و به زودی در زنجان اکران عمومی خواهد شد.

روزنامه‌های زنگان امروز،شهروند و خبرگزاری‌ های صدای معلم و کرج رسا در انعکاس و انتشار مطالب استاد رشتچی به قلم رضا قاسم‌پور سنگ تمام گذاشته‌اند‌.