پاییز امسال، می تواند یکی از مرگبارترین فصل های تاریخ معاصر ایران باشد. چندی پیش دکتر کیانوش جهان پور، سخنگوی سازمان غذا و دارو به عصر ایران گفت که ویروس آنفلوآنزا تقریباً هر ۱۰ سال یک بار در جهان به دوره پیک خود می رسد و طبق محاسبات احتمالاً پاییز ۱۳۹۹ نوبت این پیک است.

از طرفی، فصل سرما نیز به نوبه خود می تواند شیوع ویروس کووید-۱۹ را تشدید کند. بنابراین، خطر همزمانی کرونا و آنفلوآنزا تهدیدمان می کند. کار پزشکان نیز از این نظر سخت خواهد بود که علائم این دو بیماری بسیار شبیه هم هستند.

پس چه کنیم از این پاییز و حتی زمستان پیش رو، جان سالم به در ببریم؟

تجربه پزشکان ایران و جهان در ماه های گذشته، یک اصل ثابت را گواهی می دهد: کرونا هر چند می تواند همه را درگیر کند ولی بیشتر افرادی که بر اثر آن فوت می کنند، از نظر سیستم ایمنی دچار ضعف بوده اند، بدان حد که معروف شده که “کرونا ضعیف کُش است”.

پس مهم ترین کار ما در کنار ” شست و شوی مداوم دست ها و فاصله اجتماعی و ماسک زدن ” – که اصلی ترین سپر ما در برابر کووید-۱۹ به شمار می روند – تقویت مستمر سیستم ایمنی بدن مان است.

اوایل ورود ویروس به بدن ما بسیار مهم و حیاتی است. اگر کووید-۱۹ در همان ابتدای امر با یک لشکر دفاعی منسجم و قدرتمند مواجه شود، شکست می خورد ولی اگر خط دفاعی مان ضعیف باشد، ویروس این فرصت را می یابد که شروع به تکثیر کند و ما را از پا درآورد. پس باید ارتش بدن مان را تقویت کنیم و بودجه دفاعی را افزایش دهیم. (آنچه در این نوشتار می آید، صرفاً جنبه اطلاع رسانی عمومی دارد و هر فردی قاعدتاً باید با پزشک خود مشورت کند.)

اما چگونه؟

۱ – هر چه سریع تر، اصلاح رژیم غذایی مان را شروع کنیم:

– مهم: مایعات فراوان بنوشیم، به ویژه آب و آب میوه های طبیعی (از مصرف نوشیدنی های صنعتی خودداری کنیم)

– هر روز ۵ واحد میوه بخوریم

– سبزیجات را در سبد روزانه غذایی مان قرار دهیم

– غذاهای دارای شکر را به حداقل برسانیم (شیرینجات سم سیستم دفاعی اند)

– اگر غذایی با طبع سرد بخوریم، در کنارش ماده غذایی با طبع گرم نیز بخوریم (این که اجداد ما در کنار شیر، عسل یا شیره انگور می خوردند، دقیقاً به خاطر متوازن سازی سردی و گرمی ذاتی مواد غذایی است)

– وسط غذا، نوشیدنی نخوریم (که باعث اختلال در جذب مواد مغذی می شود)

– از خوردن مواد غذایی مضر مانند چیپس، سوسیس و کالباس، خوراکی های شور و نظایر این ها خودداری کنیم

– اگر توان مالی مان اجازه می دهد، انواع مغزها را بین وعده های غذایی بخوریم مثل گردو، بادام و …

– گوشت گوسفندی بهتر از گوشت مرغ و گاو است

– مهم: سیر را در سبد غذایی روزانه قرار دهید. (هر شب یک حبه سیر را به صورت نگینی ریز کنید و ته زبان تان بریزید و با دو لیوان آب بخورید تا دهان تان بوی سیر ندهد)

– مهم: ترکیب سیاه دانه کوبیده شده و عسل را هر روز به اندازه نصف یک قاشق چایخوری بخوریم.

با اجرای بند اول، تا حد زیادی می توان به بهبود سیستم ایمنی بدن امیدوار بود.

۲ – از داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی استفاده کنیم:

– با مشورت یک متخصص، داروی های تقویتی را از داروخانه ها تهیه و طبق نظر او مصرف کنیم. هم اکنون داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی بدن – اعم از ایرانی و خارجی – به شکل قرص، کپسول، شربت، پودر و آمپول در داروخانه ها وجود دارد که نیازهای روزانه بدن مان را بهبود کیفیت زندگی و سلامتی تامین می کنند.

-مهم: توصیه اکید و بسیار جدی و حیاتی می شود با نظر پزشک مان روزانه ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی گرمی ویتامین C مصرف کنیم (به صورت قرص معمولی یا جوشان). این ویتامین، یکی از اصلی ترین نیروهای مقابله با کووید-۱۹ است.

-مهم: ویتامین D هم نقش بسیار موثری در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد (بسیاری از ما دچار کمبود این ویتامین هستیم). تحقیقات ثابت کرده است کسانی که میزان مناسبی از ویتامین D دریافت می کنند، کمتر کرونا می گیرند یا اگر بگیرند، کمتر فوت می کنند.

– افراد بالای ۴۰ سال بهتر است با نظر پزشک شان از قرص های Q-10 استفاده کنند

– یک راه برای این که بدانیم بدن مان چه ویتامین هایی را کم دارد، دادن آزمایش است

– در اولین فرصت سری به اولین داروخانه معتبر بزنیم و از دکتر داورساز نیز مشورت بخواهیم

۳ – دمنوش ها را فراموش نکنیم:

-مهم: آویشن در خط مقدم دمنوش های دوران کرونا قرار دارد

-مهم: بابونه گاوی (با بابونه معمولی متفاوت است) و سرخارگل، دو گیاهی هستند که به طور جدی می توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند.

-مهم: پونه، زنجبیل و دارچین را هم فراموش نکنیم

– اگر می خواهیم دمنوش هایمان کمی شیرین شود، از اندکی عسل استفاده کنیم نه از شکر و قند و نبات. عسل را هرگز داخل آب جوش و خیلی گرم نریزیم و وقتی حرارت دمنوش به حد خوردن کاهش یافت، اندکی عسل بدان بیفزاییم

– روزی سه لیوان از این دمنوش ها را بنوشیم

– می توانیم دمنوش ها را سرد کنیم و داخل بطری بریزیم و در طول روز و در محل کار نیز جرعه جرعه بنوشیم

۴ – تحرک بدنی (عضلانی و تنفسی) داشته باشیم:

– روزانه دستکم ۲۰ دقیقه نرمش و پیاده روی کنیم

– اگر ورزشکار حرفه ای نیستیم، از ورزش های سنگین که انرژی ما را تخلیه می کنند، خودداری کنیم

– مهم: هر روز تمرینات تنفسی انجام دهیم. ساده ترین شان این است که تا جایی که می توانیم نفس را در داخل ریه ها پُر و حبس کنیم و سپس آرام آرام بیرون دهیم و این کار را چند دقیقه در روز تکرار کنیم. یادمان باشد که ریه ها از اهداف اصلی کووید-۱۹ هستند و باید برای روز مبادا، تقویت شان بکنیم.

۵ – استرس را به حداقل برسانیم:

– استرس از مهم ترین عوامل تضعیف سیستم ایمنی بدن است. حتی اگر نتوانیم آن را از بین ببریم، باید تا جایی که ممکن است، آن را کاهش دهیم

– ورزش و تمرینات تنفسی، چون باعث ترشح هورمون های ضداسترس و شادی آورند، به کاهش استرس کمک می کنند

– مشغول شدن به کارهایی که تمرکز می خواهد مانند نقاشی و رنگ آمیزی، مطالعه کتاب (به ویژه کتاب های انگیزشی)، عبادت، تمرینات یوگا، هم صحبتی -ولو تلفنی- با عزایزن مان و هرکار مورد علاقه دیگر می تواند به کاهش استرس کمک کند.

– اگر استرس مان شدید است، حتماً برای پیشگیری از کرونا هم که شده، به یک متخصص مراجعه کنیم، مشاوره بگیریم و عنداللزوم داروهای ضد استرس مصرف کنیم.

۶ – خوب بخوابیم

– مهم: خواب مناسب به تقویت سیستم ایمنی می انجامد. شب ها زودتر بخوابیم. توصیه می شود دیرتر از ساعت ۲۳ نخوابیم.

– از نیم ساعت قبل از خواب، به صفحات تلفن همراه و رایانه و تلویزیون خیره نشویم.

– اگر میسر باشد وسط روز نیم ساعت بخوابیم، حال عمومی بدن بهتر می شود.

هر اندازه که برایمان مقدور است، این ۶ بند را رعایت کنیم و به دیگران نیز توصیه شان کنیم. فصل سرد پیش رو را می توان با رعایت بهداشت و تقویت سیستم ایمنی به سلامتی پشت سر گذاشت.