ممکن است با این روش‌ها در روزهای پایانی سال، خانه خیلی قشنگ و مرتبی‌ داشته باشید اما دور آن جنبه‌های اسراف نکردن و مدیریت خرج و مخارج خانه را که همیشه خودتان قولش را می‌دهید، خط قرمز کشیده‌اید‌.

در صورتی که راه‌های دیگری هم برای داشتن یک خانه تمیز و قشنگ و در عین حال حس خوب مدیریت کردن هزینه‌های مالی خانواده هم وجود دارد البته که مرز باریکی بین مدیریت اقتصادی، تمیزی خانه و سلامت جسم و روح‌تان وجود دارد که برای رسیدن به هر سه آن، نیاز به کمی انعطاف‌پذیری و تشخیص درست و به‌موقع دارید.

پای ثابت هر تصمیم عاقلانه و درستی برنامه‌ریزی است. این‌که خواسته‌ها، نیازها و تصمیمات‌مان برای خانه‌تکانی پایان سال را روی کاغذ بیاوریم و بعد همان‌ها را هم گلچین کنیم، اولین قدم در یک خانه‌تکانی به‌صرفه و موثر است.

آن‌وقت است که فرصت کافی برای جست‌وجو در مجله‌ها و سایت‌ها و فروشگاه‌ها برای پیدا کردن دکوراسیون ایده‌آل، دیدن قیمت‌ اجناس مورد نظرمان برای خرید و ایده‌گرفتن از تغییر و تحول خانه را دارید و با چشم باز، وارد مرحله عمل و اجرایی کردنش می‌شوید.

در واقع برنامه‌ریزی، نگاه‌تان را باز می‌کند که در مرحله کاش این کار را نمی‌کردم و کاش این وسیله را نمی‌خریدم قرار نگیرید.

گاهی همین لیست‌ها و پرس و جو کردن، آنقدر درباره موضوع و تصمیم آگاه‌تان می‌کند که از تصمیم‌تان صرف‌نظر می‌کنید و حتما بعدا از خودتان برای این‌کار تشکر خواهید کرد.

صفر و یکی عمل نکنید

این‌طور نباشد که ژست قدرتمندانه بگیرید که همه کارها را خودم انجام می‌دهم و به کمک هیچ‌کس و هیچ‌چیزی نیاز ندارم. البته این‌که فقط تصمیم‌ها را خودتان بگیرید و باقی‌اش را به شرکت‌های نظافتی بسپارید نیز درست نیست، چون در هر دو صورت، سلامتی خودتان و سلامتی جیب‌تان را به خطر انداخته‌اید. مثلا حالا که می‌دانید چه چیزهایی نیاز به شست‌وشو دارد، از بین‌شان گزیده انتخاب کنید که کدام را با ماشین لباسشویی بشویید و کدام را به خشکشویی بسپارید. مثلا اگر به توانایی ماشین لباسشویی‌تان در شست‌وشوی پرده اطمینان دارید، حتما می‌دانید که اگر آن را نم‌دار آویزان کنید، خودش صاف می‌شود پس خودتان دست به کار شوید. به طور کلی، درباره لباس‌‌، پرده‌‌، سرویس خواب و هرچیزی که خشکشویی در شست‌و شوی آنها می‌تواند کمک‌مان کند، نمی‌توان قیمت دقیق و مشخصی داد، اما این‌که شست‌وشوی کدام را خودمان و کدام را خشکشویی محل انجام بدهد، دست خودمان است.

آن‌وقت است که اگر درباره این انتخاب‌ها، به اطمینان رسیدید، مطمئن باشید که نتیجه‌اش به‌صرفه‌تر از خرید یک کت‌و‌شلوار، پرده یا پتوی جدید به جای آن نوعی است که خودمان شسته‌ایم و از بینش برده‌ایم. اگر یک نرخ حدودی برای انواع قیمت خشکشویی بخواهیم بگوییم، قیمت خشکشویی یک دست کت و شلوار مردانه بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان است و خشکشویی سرویس خواب چیزی حدود صد هزار تومان خواهد بود. شست‌وشوی پرده هم با توجه به این‌که جنس پرده در قیمت آن تاثیرگذار است، می‌توانید بین ۳۰ تا صد هزار تومان را برایش در نظر بگیرید. حالا با در نظر گرفتن قیمت‌ها، جنس وسیله مورد نظرتان و توانایی ماشین لباسشویی‌تان، یک تصمیم بهینه بگیرید و از بین‌شان گلچین کنید.

سلامت جسم و جیب

نظافت یک منزل حدودا ۸۰ تا صد متری، به حدود شش تا هشت ساعت کار مداوم نیاز دارد که در حالت کلی و به صورت تقریبی، سرویس‌های شرکت‌های خدماتی و نظافتی برای شش تا هشت ساعت کار، مبلغی بین ۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان می‌گیرند.

تجربه نشان داده است که تمیز کردن دیوارها، سقف‌، کف و سرامیک و پارکت، کشیدن شامپو فرش، شست‌وشوی مبل‌ها و هر آن چیزی که در یک تمیزکاری یک‌روزه انجام می‌شود، کار سنگینی است و اگر نیروی کمکی ندارید و باید یک‌تنه آن را انجام بدهید، بهتر است این مبلغ را بپردازید تا نظافت کلی خانه انجام شود و خیالتان بابت اصل کاری‌ها راحت باشد و بعد خودتان آرام آرام و سر فرصت به جزئیاتی که هیچ‌کس جز خودتان نمی‌تواند آن را انجام بدهد مثل مرتب کردن داخل کمدها، خلوت کردن خانه از وسایل اضافه و … بپردازید. اما اگر کمک دارید و دست‌ تنها نیستید، همه آن ‌کارهای به اصطلاح سنگین، شدنی است و اگر در یک هفته یا حتی بیشتر تقسیم‌بندی شوند و هر روز جای مشخصی از خانه با مشترک اهل خانواده تمیز شود، هزینه این شرکت‌های خدماتی را در بودجه مالی آخر سال‌تان نگه می‌دارید.

قالیشویی را دریاب

آن برای قدیم‌ها و خانه‌های حیاط‌دار بود که یک روز جمعه، با اهل خانه برنامه فرش شستن داشتیم و با یک تیر، چندین و چند نشان می‌زدیم. هم فرش‌مان تمیز می‌شد، هم تنها هزینه آن، پول مصرف آبی بود که قبضش برایمان می‌آمد و هم با بچه‌ها یک تفریح سالم و مفید و نتیجه‌بخش داشتیم. اما حالا و در آپارتمان‌های امروز و برنامه‌ای که حسابی شلوغش کرده‌ایم و شاید یک جمعه به خودمان استراحت می‌دهیم (اگر بدهیم)، قالیشویی یکی از هزینه‌های واجب و موثر در پروسه خانه‌تکانی است.

اینطور که ما می‌دانیم، قالیشویی‌ها، قانون‌ها و البته استثناهای مخصوص به خودشان را دارند اما به طور معمول، شست‌وشوی هر متر مربع فرش ماشینی بالاتر از چهار متر، از متری ۶۰۰۰ تا ۳۰ هزار تومان و شست‌وشوی هر متر مربع فرش دستباف بالاتر از چهار متر مربع (بسته به نوع و مدل فرش) بین ۱۲ تا ۴۰ هزار تومان است که به نوع شست‌وشو و تفاوت‌های مواد شوینده آنها بستگی دارد؛ اما همین نیاز و هزینه اساسی را هم می‌توان مدیریت کرد؛ یعنی فکر نکنید که آن قیمت کمتر، فرش شمار ا تمیز نمی‌کند. تجربه نشان داده است، نرخ متوسط که بین کف قیمت و سقف قیمت است انتخاب خوبی است؛ هم کیفیت خوبی دارد و هم بهترین نوع قیمت را برای آن انتخاب کرده‌اید و هزینه زیادی متحمل نشده‌اید. حالا با توجه به متراژ‌ فرش‌های نیازمند به شست‌وشویتان، بخشی از بودجه خانه‌تکانی‌تان را برای قالیشویان عزیز کنار بگذارید.

تغییرهای بدون هزینه

خلاقیت را دست کم نگیرید. ساده‌ترین راه برای ایجاد تغییر در خانه، خریدن یک وسیله نو و جایگزین کردن آن به جای قدیمی‌ها است. اگر شما هم برای ایجاد تنوع و تغییر، چنین راهی را انتخاب می‌کنید که هیچ و مبارکتان باشد؛ اما اگر به فکر راهی برای تغییر، با کمترین هزینه و به بهترین شکل ممکن هستید، راه‌های دیگری هم برایتان وجود دارد البته سرمایه‌گذاری برای خرید مبلمان کار عاقلانه‌ای است چون خریدی است که می‌تواند سال‌ها برایتان قابل استفاده باشد، اما اگر نمی‌توانید یا نمی‌خواهید آنقدر هزینه کنید یا بعد از مدت کوتاهی، از تکرارش خسته شده‌اید، لازم نیست کل مبل را عوض کنید تا تغییر راضی‌تان کند؛ اضافه کردن چند کوسن جدید، یا تغییر رنگ پارچه کوسن‌ها می‌تواند همان تغییر مورد نظرتان باشد که بعد از انجام دادنش، حتما از شکل گرفتن تغییری که فکر نمی‌کردید تا این اندازه فراگیر باشد، شگفت‌زده خواهید شد.

در ابعاد گسترده‌تر هم، اگر از چوب و استحکام مبل‌هایتان راضی هستید، عوض کردن پارچه مبل با سلیقه دلخواه‌تان و سپردن آن به یک رویه‌کار حرفه‌ای، هزینه کمتر و نتیجه دلچسب‌تری برایتان دارد. این روش در عوض کردن کابینت هم کاربرد دارد و شاید رنگ کردن کابینت، بتواند انتظارتان برای خریدن کابینت‌های جدید را برآورده کند. حالا این روش تغییرهای کوچک را در خیلی از دکورهای خانه‌تان عملی کنید تا نتیجه قشنگش را ببینید.

مراقب داشته‌هایتان باشید

گاهی آنقدر حواسمان به خرید وسایل نو و جدید پرت می‌شود که یادمان می‌رود مراقب آن چیزهایی باشیم که داریم و گاهی قدرش را نمی‌دانیم. فیلتر ماشین‌های لباسشویی و ظرفشویی، یخچال و رسیدگی به سایر وسایل برقی و اساسی خانه، از آن موضوعاتی است که نیاز به تمیز کردن دارد و اگر این اتفاق نیفتد، ممکن است یک سهل‌انگاری ساده، هزینه چند میلیونی به اندازه خرید یک ماشین لباسشویی یا یخچال روی دستمان بگذارد که فکرش را هم نمی‌کردیم. پس در میان خانه‌تکانی‌هایتان، حواستان به داشته‌های ارزشمندتان باشد که خودشان بخش مهمی از خانه‌تکانی را شامل می‌شوند.

هنر تشخیص دورریختنی‌ها

گاهی یک شیشه سس بی‌مصرف با یک روبان قرمز ساده می‌تواند یک گلدان خیلی زیبا برای گل‌های طبیعی خانه‌مان باشد و ما را از فکر خرید گلدان‌های سفالی با قیمت‌های بالا نجات بدهد. گاهی هم یک وسیله مثل لوازم بهداشتی که تاریخ انقضایشان گذشته و اما همچنان آن را در داخل کمد می‌گذاریم، می‌تواند جایمان را بیشتر از همیشه شلوغ و به‌هم ریخته کند. پس این هنر است که تشخیص بدهیم چه چیزی را نگه داریم و چه‌ چیزی را کنار بگذاریم و خودمان را از شر هر لباسی که دیگر اندازه‌مان نیست، گوشواره بدلی که لنگه‌اش نیست، ظرفی که دوستش نداریم و هیچ‌وقت سراغش نمی‌رویم و … راحت و کمدمان را جادارتر کنیم. در میان این خلوت کردن‌ها، حواستان به آن هدیه‌هایی باشد که در طول سال گرفته‌اید اما مورد علاقه‌تان نیست و سراغشان نمی‌روید. شاید چیزی که به نظر شما جالب نیست، برای یک نفر دیگر جذاب باشد؛ پس بهتر است چیزی را که استفاده نمی‌کنید‌ به کسی که ممکن است به آن نیاز و علاقه داشته باشد، هدیه بدهید.

نرگس خانعلی‌ زاده – جامعه / روزنامه جام جم